ΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΜΟΥ – Moi universitety (Mark Donskoy, 1940)

Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ξένες ταινίες

Αγγλικός τίτλος: Gorky 3: My Universities
Σκηνοθεσία: Mark Donskoy
Έτος α’ προβολής: 1940
Χώρα: Σοβιετική Ένωση
Είδος: Δράμα
IMDb: https://www.imdb.com/title/tt0032802/

Λογοκριτικά περιστατικά

27-09-1982
Ακύρωση προβολής της ταινίας ΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΜΟΥ (Mark Donskoy, 1940) από την ΥΕΝΕΔ
Αιτιολογία: Πολιτική
Είδος λογοκρισίας: Ακύρωση προβολής | Φημολογούμενη λογοκρισία | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία

Περιγραφή

Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Ελευθεροτυπία, η ΥΕΝΕΔ ματαίωσε αιφνιδιαστικά και αδικαιολόγητα τη βασισμένη στο τελευταίο βιβλίο της τριλογίας του Γκόρκι σοβιετική ταινία ΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ ΜΟΥ, προβάλλοντας στη θέση της το αστυνομικό δράμα ΒΙΑ ΣΤΗ ΒΙΑ – Kill, Kill, Kill! (Romain Gary, 1971). Η εφημερίδα υπαινίσσεται ότι η ενέργεια ήταν λογοκριτική, αφού «η τεχνική υπηρεσία του σταθμού βεβαίωσε ότι δεν υπήρχαν τεχνικά προβλήματα που θα επέβαλλαν την αντικατάσταση», και αναφέρει ότι τα δύο προηγούμενα μέρη της τριλογίας προβλήθηκαν κανονικά και χωρίς να γνωστοποιηθούν αντιδράσεις. Ο υφυπουργός Τύπου Δημήτρης Μαρούδας αρνήθηκε ανάμειξη στα εσωτερικά της ΥΕΝΕΔ και υποσχέθηκε την προβολή της ταινίας την επόμενη εβδομάδα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι η αρθρογράφος της Ελευθεροτυπίας  Μ.Π. παρουσίασε το ΒΙΑ ΣΤΗ ΒΙΑ, ένα cult φιλμ του βραβευμένου με Γκονκούρ γάλλου συγγραφέα και σκηνοθέτη Ρομαίν Γκαρύ, με θέμα τα ναρκωτικά και πρωταγωνιστές τον James Mason και την Jean Seberg, ως «πορνοταινία», «τσόντα» και χυδαίο «εμπορικό σεξοφίλμ», καθώς κινείται στα όρια της trash αισθητικής και περιέχει σκηνές ωμής βίας και τολμηρού γυμνού. Την ίδια άποψη υιοθέτησε και «αρμόδιος του προγράμματος της ΥΕΝΕΔ» που απολογούμενος επικαλέστηκε «τα λαμπρά ονόματα των ηθοποιών» που τον «παρέσυραν». Μερικές μέρες αργότερα ο ΚΥΡ, σε ένα απολαυστικό κόμικ με τίτλο «ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΑ», παρουσίασε το συμβάν από παρόμοια οπτική: «Πριν μερικές μέρες η ΥΕΝΕΔ αντί να μεταδώσει την τριλογία του Μαξίμ Γκόρκι, έδειξε μια πορνοταινία! Η ΥΕΝΕΔ αποστρατικοποιείται! …».

Το γεγονός συνοδεύτηκε από τηλεφωνήματα τηλεθεατών και επιστολές διαμαρτυρίας σε σταθμό και εφημερίδα. Ωστόσο, αναγνώστης της Ελευθεροτυπίας, ο φοιτητής Οικονομικής Γ.Π., με επιστολή του, αφού υπογραμμίσει ότι η αναβολή της σοβιετικής ταινίας είναι «δείγμα αποσυντονισμού και ασέβειας της ΥΕΝΕΔ στους θεατές της», υπερασπίζεται την ΒΙΑ ΣΤΗ ΒΙΑ κατηγορώντας την εφημερίδα για πουριτανισμό και αβάσιμες αιτιάσεις:

Δεν θα συγκρίνω τις δύο ταινίες γιατί δεν έχουν κοινά σημεία αναφοράς, οπωσδήποτε η Τριλογία του Γκόρκι είναι κλασσικό αριστούργημα, όμως γιατί ως ιεροεξεταστές μιας κάποιας αστικής ηθικής σπεκουλάρετε διάφορα πράγματα; Εκτός αν αυτή η ταινία και οι αλήθειες της δεν σας άρεσαν, αλλά ΓΙΑΤΙ; Μήπως αυτή η ταινία δεν είναι η πραγματικότητα, μήπως δεν είδατε την αλήθεια της ζωής μας; ΓΙΑΤΙ δεν λέτε ΛΕΞΗ για το θέμα της ταινίας; Γιατί δεν στέκεστε στα γεγονότα που αναφέρεται; Μήπως γιατί ήταν χυδαία; Μα έτσι όπως έγινε η ζωή μας δεν είναι χυδαία; Δεν σας ενδιέφερε το γεγονός των ναρκωτικών; Του ρόλου κάποιων υψηλών προσώπων σ’ αυτά; Του συστήματος κάλυψης και διακίνησης; Πολύ φοβάμαι πώς όχι.

Μαρία Χάλκου

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • Μ.Π., «Ποιος έκανε τσόντα τον Μαξίμ Γκόρκι;», Ελευθεροτυπία, 29.9.1982
  • ΚΥΡ, «ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΑ», Ελευθεροτυπία, 2.10.1982
  • Πιταροκοίλης Γιάννης, «Ήταν αληθινή», «ΤV επιστολές: Η τσόντα από δύο όψεις», Ελευθεροτυπία, 2.10.1982