Έκθεση Χώρου (Μαρία Καραβέλα, Αίθουσα Τέχνης Αθηνών – Χίλτον)
Κατηγορία: Εικαστικές Τέχνες > Ατομική έκθεση
| Καλλιτέχνης: | Μαρία Καραβέλα |
|---|---|
| Έτος: | 1971 |
| Είδος: | Εγκατάσταση |
| Χώρος: | Αίθουσα Τέχνης Αθηνών – Χίλτον |
| Τόπος: | Αθήνα |
Λογοκριτικά περιστατικά
| 1971 |
Καταστροφή εγκατάστασης της Μαρίας Καραβέλα από την αστυνομία· Κλείσιμο της έκθεσης
|
Περιγραφή
Η βίαιη επέμβαση της αστυνομίας στη δεύτερη ατομική έκθεση της Μαρίας Καραβέλα, στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών – Χίλτον τον Μάιο του 1971, είναι ένα από τα πιο γνωστά λογοκριτικά περιστατικά της περιόδου της δικτατορίας. Το επιτελεστικό περιβάλλον που παρουσίαζε εκεί ήταν ένα οξύ πολιτικό σχόλιο πάνω στον εγκλεισμό και τα βασανιστήρια, περιλαμβάνοντας, μεταξύ άλλων, πάνινες φιγούρες, κελιά με επιγραφές στους τοίχους, την καρέκλα του ανακριτή και τη λέξη «βοήθεια» γραμμένη με αίμα στον τοίχο. Η έκθεση εγκαινιάστηκε, αλλά καθώς ο αντιδικτατορικός χαρακτήρας του έργου ήταν εμφανής και συζητήθηκε πολύ, η αστυνομία παρενέβει και το διέλυσε. Η ίδια η Καραβέλα, στη Μεταπολίτευση πλέον, περιέγραψε πως οχλήσεις από το καθεστώς δέχτηκε από την πρώτη κιόλας μέρα της έκθεσης: «Τη βραδιά των εγκαινίων ένας αστυνομικός με πλησίασε και μου πήρε τα στοιχεία λέγοντας ότι θα με καλούσαν αργότερα στην Ασφάλεια. (...) την άλλη μέρα ήρθαν αστυνομικοί στο ξενοδοχείο και έπαιρναν πληροφορίες από τους υπαλλήλους δημιουργώντας κλίμα φοβίας. Άμεση συνέπεια ήταν να σταματήση η λειτουργία του φωτισμού και του ήχου -στοιχεία οργανικά στην έκθεση χώρου. Την τρίτη μέρα που πήγα στη γκαλερί (...) υπάλληλοι του ξενοδοχείου διέλυαν τις κατασκευές μου υπό το βλέμμα του αστυφύλακα που είχε πάρει τα στοιχεία μου τη βραδιά των εγκαινίων». Η έκθεση έκλεισε και η Καραβέλα διέφυγε στο Παρίσι όπου έζησε αυτοεξόριστη ως τη Μεταπολίτευση. Στη Γαλλία παρέμεινε καλλιτεχνικά και πολιτικά ενεργή, συμβάλλοντας στον αντιδικτατορικό αγώνα μέσα από έργα σε δημόσιους χώρους.
Πηνελόπη Πετσίνη
Πηγές – Βιβλιογραφία
- Το Βήμα, 13/5/71· 14/5/71
- Τα Νέα, 10/5/71
- Καθημερινή 29/9/1974· 10/10/1974
- Τα Σημερινά, 22/5/71
- Αρχείο ΕΜΣΤ, προφορική μαρτυρία Μαρίας Καραβέλα, συνέντευξη στον Σταμάτη Σχιζάκη.
- Προσωπικό αρχείο Μαρίας Καραβέλα
- Πηνελόπη Πετσίνη, «Μαρία Καραβέλα» στο Π. Πετσίνη και Δ. Χριστόπουλος Λεξικό Λογοκρισίας στην Ελλάδα: Καχεκτική δημοκρατία - δικτατορία - μεταπολίτευση, Αθήνα: Καστανιώτης 2018.
- Ειρήνη Στάθη. «Πολιτική Λογοκρισία, Τέχνη και Επικοινωνία: Το έργο της Μαρίας Καραβέλα» στο Π. Πετσίνη και Δ. Χριστόπουλος (επιμ.) Η Λογοκρισία στην Ελλάδα. Αθήνα: Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ, 2016.
