Τοιχογραφία (Άγγελος Βλάσσης και Άννα Παλιεράκη, Περιστέρι)

Κατηγορία: Εικαστικές Τέχνες > Δημόσιος χώρος

Καλλιτέχνης: Άγγελος Βλάσσης | Άννα Παλιεράκη
Έτος: 1979
Είδος: Τοιχογραφία | Γκράφιτι
Χώρος: Δήμος Περιστερίου
Τόπος: Αθήνα

Λογοκριτικά περιστατικά

1979
Σύλληψη και δίκη του Άγγελου Βλάσση και της Άννας Παλιεράκη
Αιτιολογία: Πολιτική
Είδος λογοκρισίας: Δίωξη | Θεσμική λογοκρισία | Κατασταλτική λογοκρισία

Περιγραφή

Στις 16 Μαρτίου 1979 οι καλλιτέχνες Α. Βλάσσης και Α. Παλιεράκη οδηγήθηκαν σε δίκη με την κατηγορία της «ρύπανσης τοίχων» και τελικά αθωώθηκαν από το Πταισματοδικείο Περιστερίου. Η σύλληψή τους πραγματοποιήθηκε ύστερα από μήνυση του αστυνόμου κ. Κολοβέατη για τη συμμετοχή τους σε εικαστική παρέμβαση-εξόρμηση κατά την οποία θα δημιουργούσαν τοιχογραφίες (γκράφιτι) με θέμα το παιδί. Αφορμή για όλα αυτά αποτέλεσε η πρωτοβουλία του Πολιτιστικού τμήματος της ΕΕΔΥΕ (Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και την Ειρήνη), η οποία θέλοντας να τιμήσει το «Έτος του παιδιού» (1979), εμπνεύστηκε μια σειρά από καλλιτεχνικές παρεμβάσεις μέσα σε γειτονιές. Έτσι, το Γενάρη του 1979, ομάδες με επικεφαλής καλλιτέχνες ή φοιτητές της Σχολής Καλών Τεχνών, μαζί με μαθητές και νέους σε διάφορες λαϊκές κατά κύριο λόγο συνοικίες της Αθήνας και του Πειραιά, θα παρενέβαιναν εικαστικά στους τοίχους, δημιουργώντας μεγάλες τοιχογραφίες. Ακολουθώντας την παράδοση των γιγάντιων τοιχογραφιών της Λατινικής Αμερικής και έχοντας ως θέμα την ειρήνη και το παιδί, οι ομάδες αυτές συσπειρώθηκαν υπό το σύνθημα «να αλλάξουμε την πόλη» (Ταχυδρόμος, 01/03/1979), δίνοντας έναυσμα και σε άλλες πόλεις ανά την Ελλάδα να εμπνευστούν και να δουλέψουν με ανάλογο τρόπο. Σημαντικό είναι να σημειωθεί πως στη διαδικασία ενεπλάκη κι άλλος κόσμος από τις γειτονιές, όπως μπογιατζήδες, οικοδόμοι, εργάτες, που βοήθησε με κάθε δυνατό τρόπο, ενώ για κάθε εικαστική παρέμβαση είχαν εξασφαλιστεί οι απαραίτητες άδειες από τους Δήμους. Κύριος σκοπός της δράσης ήταν η εμπλοκή των νέων αλλά και η προσβασιμότητα της τέχνης στο λαό και η άμεση επαφή με τον καλλιτέχνη. Δέντρα, πουλιά, καράβια, σπίτια και λουλούδια αποτέλεσαν βασικά διακοσμητικά μοτίβα των τοιχογραφικών αυτών συνθέσεων και όλα φαίνεται να κινούνταν αρμονικά με εξαίρεση την περίπτωση του Δήμου Περιστερίου.

Στη δίκη, που καλύφθηκε και από τη σουηδική τηλεόραση, ως μάρτυρες υπεράσπισης παρευρέθηκαν ο πρόεδρος του καλλιτεχνικού επιμελητηρίου κ. Μαλάμος, ο δήμαρχος Περιστερίου κ. Φωλόπουλος και ο δήμαρχος Χαϊδαρίου κ. Σπαμπάς. Ο πρόεδρος του καλλιτεχνικού επιμελητηρίου κ. Μαλάμος, υπερασπίστηκε τους εμπλεκόμενους καλλιτέχνες κάνοντας λόγο για εκλαΐκευση της τέχνης που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ρύπανση, ενώ ο δήμαρχος Περιστερίου ισχυρίστηκε πως στην πραγματικότητα το περιστατικό αποσκοπούσε στη δίωξη του ιδίου από την αστυνομία.

Στο τέλος της δίκης, παρά την αθωωτική απόφαση, ασκήθηκε έφεση από τον εισαγγελέα.

Βάλια Τσιριγώτη

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • Η Αυγή, 15/3/1979.
  • Το Βήμα, 17/3/1979.
  • Ελευθεροτυπία, 17/3/1979.
  • Τα Νέα, 17/3/1979.

Εικόνες – Αρχειακό υλικό