Η Ζωή του Ιησού (Γκέρχαρντ Χάντερερ [Gerhard Haderer])

Κατηγορία: Εικαστικές Τέχνες > Έκδοση

Καλλιτέχνης: Γκέρχαρντ Χάντερερ (Gerhard Haderer ή HADES)
Έτος: 2002
Είδος: Κόμικ
Τόπος: Αθήνα

Λογοκριτικά περιστατικά

2002
Κατάσχεση του κόμικ «Η ζωή του Ιησού» του Γκέρχαρντ Χάντερερ
Αιτιολογία: Προσβολή χριστιανικού θρησκεύματος | Βλασφημία | Θρησκευτική
Είδος λογοκρισίας: Κατασταλτική λογοκρισία | Θεσμική λογοκρισία
2005
Δίκη του Γκέρχαρντ Χάντερερ
Αιτιολογία: Προσβολή χριστιανικού θρησκεύματος | Βλασφημία | Θρησκευτική
Είδος λογοκρισίας: Κατασταλτική λογοκρισία | Θεσμική λογοκρισία

Περιγραφή

Στις 18 Ιανουαρίου 2003, η εφημερίδα Espresso κυκλοφορεί στο εξώφυλλό της με τον τίτλο: «Η απόλυτη πρόκληση: Ο Χριστός πάει με γυναίκες, καπνίζει χασίς και κάνει σέρφινγκ», αναφερόμενη στην έκδοση του σατιρικού κόμικ «Η ζωή του Ιησού» (Das Leben des Jesus) (2002). Ο Γκέρχαρντ Χάντερερ, ή αλλιώς HADES, ήδη γνωστός στο εξωτερικό από την δεκαετία του ’80, κυκλοφορεί το 2002 από τις εκδόσεις «Οξύ» (σε μετάφραση Πέρη Ορφανίδη) και στην Ελλάδα το σατιρικό κόμικ το οποίο αντλεί τη θεματολογία του μέσα από επεισόδια της Καινής Διαθήκης και προσφέρει τρόπο τινά μια εναλλακτική, χιουμοριστική «βιογραφία» του Χριστού, στην οποία εμφανίζονται και διάσημοι αστέρες που εμπλέκονται με τη ζωή του, όπως ο Tζίμι Χέντριξ και ο Τζων Λέννον.

Με εισαγγελική εντολή, το κόμικ την πρώτη βδομάδα της κυκλοφορίας του κατάσχεται από τέσσερα κεντρικά βιβλιοπωλεία (Πολιτεία, Πρωτοπορία, Comicon, Χριστάκης). Στη συνέχεια, με νέα εισαγγελική εντολή, όλα τα βιβλιοπωλεία που είχαν το κόμικ προς πώληση βρίσκονται κατηγορούμενα για «καθύβριση θρησκευμάτων διά του Τύπου», όπως φυσικά και ο εκδότης του βιβλίου, Νίκος Χατζόπουλος και ο μεταφραστής του, Πέρης Ορφανίδης. Η εκδίκαση της υπόθεσης το 2005 (ύστερα από αναβολή το 2004), δικαιώνει τα βιβλιοπωλεία και τον εκδοτικό οίκο, καταδικάζει όμως τον δημιουργό, ο οποίος μάλιστα είναι απών και εκδικάζεται δια αντιπροσώπου δικηγόρου, σε εξάμηνη εξαγοράσιμη ποινή. Ανάλογες περιπέτειες με τον κλήρο είχε συναντήσει και η έκδοση στο εξωτερικό, κυρίως με τον αυστριακό καρδινάλιο, οι οποίες όμως δεν οδήγησαν σε αξιόποινες διώξεις. Παρ όλα αυτά η ελληνική περίπτωση διαφοροποιείται καθώς ως μάρτυρας κατηγορίας στο δικαστήριο παραστάθηκε ο γραμματέας της Συνοδικής Επιτροπής επί των αιρέσεων και Πρωτοπρεσβύτερος, Κυριάκος Τσουρός.

Η υπόθεση Χάντερερ έλαβε έκδηλη συμπαράσταση τόσο από εκδότες, συγγραφείς αλλά και έλληνες καλλιτέχνες, ενώ απασχόλησε και τη διεθνή κοινότητα. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως αποτέλεσε ερώτηση στο Ευρωκοινοβούλιο, ενώ ακόμη ο αρμόδιος για τα ΜΜΕ για τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, Miklós Haraszti, απέστειλε επιστολή στον Υπουργό Εξωτερικών, Πέτρο Μολυβιάτη, καταδικάζοντας και χαρακτηρίζοντας την απόφαση αυτή ενάντια στις αρχές του ΟΑΣΕ. Η υπόθεση οδηγήθηκε ξανά στο Εφετείο το 2005 όπου τελικά ο καλλιτέχνης αθωώθηκε.

Βάλια Τσιριγώτη

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • Δ’ Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών, απόφαση αριθμ. 3371/2005
  • Τριμελές Εφετείο Αθηνών, απόφαση αριθμ. 4532/2005
  • Τα Νέα 26/02/2003· 11-12/09/2004· 20/01/2005· 14/04/2005· 25/01/2005
  • Espresso 18/01/2003
  • Ορσαλία - Ελένη Κασσαβέτη, «Χάντερερ Γκέρχαρντ [Η Ζωή του Ιησού, 2002]» στο Π. Πετσίνη και Δ. Χριστόπουλος Λεξικό Λογοκρισίας στην Ελλάδα: Καχεκτική δημοκρατία - δικτατορία - μεταπολίτευση, Αθήνα: Καστανιώτης 2018.
  • «Παράρτημα: Γ. Υπόθεση Χάντερερ» στο Γ. Ζιώγας, Λ. Καραμπίνης, Γ. Σταυρακάκης, Δ. Χριστόπουλος (επιμ.) Όψεις Λογοκρισίας στην Ελλάδα, Αθήνα: Νεφέλη 2007.