«Nymphea» (Ange Leccia, Αλατζά Ιμαρέτ)

Κατηγορία: Εικαστικές Τέχνες > Ομαδική έκθεση

Καλλιτέχνης: Ange Leccia
Επιμέλεια: Κατερίνα Κοσκινά
Έτος: 2006
Είδος: Εγκατάσταση | Βίντεο
Χώρος: Αλατζά Ιμαρέτ
Τόπος: Θεσσαλονίκη

Λογοκριτικά περιστατικά

2013
Απομάκρυνση βίντεο-εγκατάστασης του Ange Leccia από το Αλατζά Ιμαρέτ
Αιτιολογία: Βλασφημία | Θρησκευτική | Προσβολή μουσουλμανικού θρησκεύματος
Είδος λογοκρισίας: Κατασταλτική λογοκρισία | Θεσμική λογοκρισία

Περιγραφή

Το βίντεο «Nymphea» (2006) του Κορσικανού καλλιτέχνη Ange Leccia προβλήθηκε στο πλαίσιο της 4ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης «Παλιές Διασταυρώσεις – Make it new 2013» στο Αλατζά Ιμαρέτ, πρώην οθωμανικό πτωχοκομείο και αργότερα τζαμί, που λειτουργεί πλέον ως πολιτιστικός χώρος. Σε αυτό, η ηθοποιός Laetitia Casta εμφανίζεται κάτω από το νερό ως Οφηλία. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του ελληνικού και του τουρκικού Τύπου, υπήρξε διάβημα της Πολιτιστικής και Εκπαιδευτικής Ένωσης των Μουσουλμάνων της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης προς τη γενική διευθύντρια της Μπιενάλε, Κατερίνα Κοσκινά, τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μπουτάρη, και τον Τούρκο πρόξενο, προκειμένου να απομακρυνθεί το έργο από τον χώρο· αφενός ως προσβλητικό προς το θρησκευτικό συναίσθημα και αφετέρου με το επιχείρημα ότι η προβολή γινόταν πολύ κοντά στον ιερό χώρο που έβλεπε προς τη Μέκκα.

Η Ένωση ενημερώθηκε από Τούρκους τουρίστες που επισκέφθηκαν την έκθεση και εξέφρασαν το θυμό τους για αυτήν την προσβολή, όπως τη χαρακτήρισαν, ζητώντας από τις ελληνικές Αρχές να σεβαστούν τις θρησκευτικές ευαισθησίες τους, ακόμα και αν ο χώρος δεν λειτουργεί πλέον ως τζαμί. Αντίστοιχα διαβήματα έγιναν από το Τουρκικό Προξενείο στη Θεσσαλονίκη και από τον Τούρκο πρέσβη στην Αθήνα προς το Υπουργείο Εξωτερικών. «Πήρα την κ. Κοσκινά και συμφωνήσαμε ότι δεν είναι δυνατόν να κατεβεί το βίντεο γιατί δεν υπακούμε σε κάθε είδους εντολές και γιατί η τέχνη απολαμβάνει μια ασυλία» δήλωσε σχετικά ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης. Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών παρενέβη τελικά και, χωρίς να δει το βίντεο, απαίτησε από τους διοργανωτές να μεταφερθεί από το Αλατζά Ιμαρέτ στη Μονή Λαζαριστών, όπως και έγινε, με τη σύμφωνη γνώμη του καλλιτέχνη.

Βάλια Τσιριγώτη

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • Μαρτυρία Κατερίνας Κοσκινά στην Πηνελόπη Πετσίνη.
  • Athens Voice 19/10/2013
  • Hürriyet 20/10/2013
  • https://www.voria.gr/article/tourkiki-parembasi-sti-mpienale-tis-thessalonikis-video 20/10/2013
  • Γιάννης Ζιώγας, «Πράξεις Εικαστικής Λογοκρισίας», στο Γ. Ζιώγας, Λ. Καραμπίνης, Γ. Σταυρακάκης, Δ. Χριστόπουλος (επιμ.) Όψεις Λογοκρισίας στην Ελλάδα, Αθήνα: Νεφέλη 2007.

Εικόνες – Αρχειακό υλικό