ΣΕΞ… 13 ΜΠΟΦOΡ (Χρυσόστομος Λιάμπος, 1971)

Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ελληνικές ταινίες

Αγγλικός τίτλος: Sex... 13 beaufort!
Εναλλακτικός τίτλος: ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΜΕ ΤΟΝ ΕΡΩΤΑ
Σκηνοθεσία: Χρυσόστομος Λιάμπος
Έτος α’ προβολής: 1971
Είδος: Ερωτική | Δράμα
Παραγωγή: Oscar Films
IMDb: https://www.imdb.com/title/tt0188003/

Λογοκριτικά περιστατικά

16-07-1968
Συστάσεις για το σενάριο της ταινίας ΣΕΞ… 13 ΜΠΟΦΟΡ (Χρυσόστομος Λιάμπος, 1971)
Αιτιολογία: Άσεμνο
Είδος λογοκρισίας: Συστάσεις | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία
Σεπτέμβριος 1971
Περικοπή σκηνών της ταινίας ΣΕΞ… 13 ΜΠΟΦΟΡ (Χρυσόστομος Λιάμπος, 1971)
Αιτιολογία: Άσεμνο | Σεξ | Γυμνό
Χαρακτηρισμός: ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές σκηνών | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία
1973
Επέμβαση της Ασφάλειας σε προβολή της ταινίας ΣΕΞ… 13 ΜΠΟΦΟΡ (Χρυσόστομος Λιάμπος, 1971)
Αιτιολογία: Άσεμνο | Σεξ | Γυμνό
Χαρακτηρισμός: ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Αστυνομική επέμβαση | Θεσμική λογοκρισία | Κατασταλτική λογοκρισία
1973
Αυτόφωρη δίωξη για την προβολή της ταινίας ΣΕΞ… 13 ΜΠΟΦΟΡ (Χρυσόστομος Λιάμπος, 1971)
Αιτιολογία: Άσεμνο | Σεξ | Γυμνό | Παραβίαση αποφάσεων της Λογοκρισίας
Χαρακτηρισμός: ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Δίωξη | Θεσμική λογοκρισία | Κατασταλτική λογοκρισία

Περιγραφή

Το ΣΕΞ… 13 ΜΠΟΦΟΡ είναι μια από τις πιο γνωστές ερωτικές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου και αυτή που ανέδειξε τον Κώστα Γκουσγκούνη σε πρωταγωνιστή. Τον Ιούλιο του 1968 η έγκριση της άδειας λήψης σκηνών για το σενάριο του Κώστα Δρίτσα – με τον παραλλαγμένο τίτλο «Άνεμος… 13 μποφόρ» – περιείχε συστάσεις προς την εταιρία παραγωγής. Η επιτροπή λογοκρισίας συνιστούσε η απεικόνιση «των ρεαλιστικών σκηνών, των γυμνικών επιδείξεων και των ερωτικών συμπλεγμάτων» να γίνει με «καλόγουστον συντηρητικόν πνεύμα» διότι σε αντίθετη περίπτωση η ταινία δεν θα έπαιρνε άδεια προβολής.

Σε επίσημο ενημερωτικό σημείωμα του Τμηματάρχη της Διεύθυνσης Τύπου και Πληροφοριών του Υπουργείου Προεδρίας, Κ.Δ., που απευθύνεται προς «την Ιεραρχίαν» και τον «κ. Υπουργόν» – δεν αναγράφεται ημερομηνία, αλλά χρονολογείται πιθανά το 1973 –, περιγράφεται με γλαφυρές λεπτομέρειες η αστυνομική επέμβαση σε κινηματογράφο του Πειραιά κατά τη διάρκεια της προβολής της ταινίας:

«Αναφέρεται ότι εις τον κινηματογράφον του Πειραιώς «ΙΛΙΣΙΑ» προεβάλλετο η ταινία «ΣΕΞ… ΔΕΚΑΤΡΙΑ ΜΠΟΦΟΡ» χωρίς να τηρηθούν αι οι υπό της Επιτροπής υποδειχθείσαι περικοπαί ασέμνων σκηνών. Επί πλέον ο παραγωγός της ταινίας εγύρισε και εταίρας σκηνάς τολμηράς σεξουαλικού ενδιαφέροντος, με τας οποίας και … επλούτισε το έργον του.

Επί των ως άνω καταγγελιών η Υπηρεσία ενήργησε αμέσως ως εξής:

1. Συνειργάσθη με τα αρμόδια Αστυνομικά όργανα του Πειραιώς και κατέστρωσε σχέδιον αιφνιδιασμού.

2. Παρεκλήθη ο συνάδελφος Τμηματάρχης κ. Α.Δ. να παρακολουθήση την προβολήν της ταινίας, διότι ούτος απετέλει μέλος Επιτροπής, η οποία απεφάνθη επί των περικοπών της ταινίας.

3. Ούτως πράγματι μετεμφιεσθείς αναλόγως, εισήλθεν εις τον κινηματογράφον μετ’ Αστυνομικού οργάνου, αφού προηγουμένως κατέβαλεν και το αντίτιμον του εισιτηρίου και παρηκολούθησεν μέχρι τέλους την ταινίαν.

4. Υπέβαλε σχετικήν έκθεσιν εκ της οποίας διαπιστούνται αι ανωτέρω παραβάσεις.

5. Αμέσως επενέβη η Ασφάλεια και το θέμα εκδικάζεται σήμερον ως αυτόφωρον αδίκημα εις το Τριμελές Πλημμεληοδικείον του Πειραιώς δια την απόφασιν του οποίου θα σας ενημερώσω».

Από το σημείωμα αντιλαμβανόμαστε ότι στην ταινία είχαν γίνει περικοπές «άσεμνων» σκηνών, οι οποίες όχι μόνο αγνοήθηκαν από τους παραγωγούς, αλλά στην προβαλλόμενη κόπια εμφανίζονταν και επιπλέον σκηνές που δεν υπήρχαν σε εκείνη που εξετάστηκε από την επιτροπή λογοκρισίας. Σύμφωνα με την καθιερωμένη πρακτική οι παραγωγοί και διανομείς υπέγραφαν υπεύθυνη δήλωση στην οποία βεβαίωναν ότι δεν είχαν αποκρύψει σκηνές από τις αρμόδιες επιτροπές, ότι κατείχαν συγκεκριμένο αριθμό αντιτύπων της ταινίας, και ότι δεν επρόκειτο να προσθέσουν λογοκριμένο ή άλλο υλικό, διαφορετικό από αυτό που είχαν γνωστοποιήσει στις επιτροπές. Προς απόδειξη των λόγων τους, κατέθεταν στη Διεύθυνση Τύπου και Πληροφοριών του Υπουργείου Προεδρίας το μήκος του φιλμ με τις λογοκριμένες σκηνές σε τόσα αντίτυπα όσα και αυτά των ταινιών που είχαν στην κατοχή τους.

Το εν λόγω περιστατικό αποτελεί μαρτυρία ότι στη διάρκεια της Δικτατορίας παραγωγοί και διανομείς εξαπατούσαν τις επιτροπές λογοκρισίας με διάφορους τρόπους:

  • Παραβλέποντας τις αποφάσεις έγκρισης των σεναρίων και γυρίζοντας τις σκηνές που ήθελαν με τον τρόπο που επιθυμούσαν, παραλλάσσοντας και την υπόθεση. Αναφορικά με το ΣΕΞ… 13 ΜΠΟΦΟΡ, παρά το γεγονός ότι το σενάριο που κατατέθηκε στην αρμόδια επιτροπή περιγράφει σε μεγάλο βαθμό την υπόθεση της ταινίας, περιέχει ταυτόχρονα σημαντικές αποκλίσεις, π.χ. στο τέλος του σεναρίου όλοι οι ήρωες σκοτώνονται από έναν ανεμοστρόβιλο.

  • Καταθέτοντας προς κρίση αλλοιωμένες κόπιες.

  • Αγνοώντας τις λογοκριτικές αποφάσεις και διανέμοντας στις αίθουσες αντίτυπα με τις λογοκριμένες σκηνές συμπεριλαμβάνοντας και επιπλέον υλικά που είχαν αρχικά αποκρύψει. Βεβαίως, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε και το ενδεχόμενο παρέμβασης των αιθουσαρχών στην προβαλλόμενη κόπια με την προσθήκη εμβόλιμων σκηνών, ξένων προς την ταινία.

Το εν λόγω περιστατικό αποτελεί επίσης μαρτυρία και των κωμικών πρακτικών ελέγχου και αυτοψίας των επιτροπών λογοκρισίας σε συνεργασία με την αστυνομία – πιθανά κατόπιν καταγγελιών από ενοχλημένους θεατές – που περιλάμβαναν σχέδια «αιφνιδιασμού» και μεταμφίεση των λογοκριτών για να περάσουν απαρατήρητοι κατά την είσοδο και την παρουσία τους στην αίθουσα. Τέλος από το έγγραφο ενημερωνόμαστε ότι εκδικάστηκε αυτόφωρη δίωξη (πιθανά του αιθουσάρχη και του παραγωγού).

Μαρία Χάλκου

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • ΓΑΚ – Κ.Υ., Αρχείο Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών, Αρχείο Σεναρίων Κινηματογραφικών Ταινιών.
  • ΓΑΚ – Κ.Υ., Αρχείο Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών, Αρχείο αδειών ταινιών.

Εικόνες – Αρχειακό υλικό