ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ (Ροβήρος Μανθούλης, 1960)

Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ελληνικές ταινίες

Αγγλικός τίτλος: Papadopoulos Family
Εναλλακτικός τίτλος: ΒΟΗΘΕΙΑ… ΜΕ ΠΑΝΤΡΕΥΟΥΝΕ!
Σκηνοθεσία: Ροβήρος Μανθούλης
Έτος α’ προβολής: 1960
Είδος: Κωμωδία
Παραγωγή: Κύκλος Φιλμ
IMDb: https://www.imdb.com/title/tt0184794/

Λογοκριτικά περιστατικά

26-11-1960
Περικοπή πλάνων της ταινίας ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ (Ροβήρος Μανθούλης, 1960)
Αιτιολογία: Ηθική | Χρηστά ήθη | Άσεμνο
Χαρακτηρισμός: ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές πλάνων | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία
21-12-1967
Επανεξέταση και περικοπή διαλόγων της ταινίας ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ (Ροβήρος Μανθούλης, 1960)
Αιτιολογία: Πολιτική
Χαρακτηρισμός: ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές διαλόγων | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία
20-05-1970
Αλλαγή τίτλου της ταινίας ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ (Ροβήρος Μανθούλης, 1960)
Αιτιολογία: Πολιτική | Προσβολή του ονόματος του δικτάτορα Παπαδόπουλου
Χαρακτηρισμός: ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Λογοκρισία τίτλου | Αυτολογοκρισία | Μη Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία

Περιγραφή

Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Ροβήρου Μανθούλη. Το σενάριο είναι του Βαγγέλη Γκούφα και αποτελεί μεταφορά στην οθόνη της ομώνυμης ραδιοφωνικής σειράς. Το 1960, όταν προβλήθηκε για πρώτη φορά στις αίθουσες, κρίθηκε ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ δι’ ανηλίκους με την προϋπόθεση να περικοπούν σημεία που αφορούσαν την ασεβή συμπεριφορά μαθητή και ερωτικό περιεχόμενο:

«Κατόπιν της περικοπής

1. Του σημείου καθ’ ό ο μαθητής ρίπτει εις τον καθηγητήν μίαν σαΐταν.

2. Εις το σημείον όπου ο καθηγητής ανασύρη υπό το βιβλίον του μαθητού τεμ[άχιο] εφημερίδος με ημίγυμνον γυναίκα.

3. Ο εναγκαλισμός των δύο νέων εις λόφον του Φιλοππάπου».

Στη δικτατορία, η ταινία επανεξετάστηκε και χαρακτηρίστηκε εκ νέου ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ με την παράκαμψη των παλαιότερων διαγραφών (πιθανώς δεν υπήρχαν στην ήδη λογοκριμένη κόπια) και την περικοπή από τους διαλόγους της φράσης:

«λογοκρισία έχουμε».

Τον Μάιο του 1970, οι παραγωγοί αποφάσισαν να κυκλοφορήσουν ξανά την ταινία στις αίθουσες και ζήτησαν την αλλαγή του τίτλου της – αρμοδιότητα που ανήκε επίσης στην Επιτροπή Ελέγχου Κινηματογραφικών Ταινιών – με το ακόλουθο αιτιολογικό:

«Αιτούμεθα την αλλαγήν του τίτλου διότι, συμπτωματικώς, ο υπάρχων τίτλος ταυτίζεται με το όνομα του κυρίου Προέδρου της Κυβερνήσεως, και θεωρούμεν ότι δεν αρμόζει τίτλος κινηματογραφικής ταινίας να ταυτίζεται με το όνομα του κυρίου Πρωθυπουργού. […] [Π]ρος αποφυγήν τυχόν παρερμηνειών, παρακαλούμεν όπως εγκρίνετε την προτεινομένην αλλαγήν».

Έτσι, με πρόταση των παραγωγών, ο τίτλος διαμορφώθηκε σε ΒΟΗΘΕΙΑ… ΜΕ ΠΑΝΤΡΕΥΟΥΝΕ! Ο φόβος των υπεύθυνων της ταινίας για δημιουργία παρεξηγήσεων δεν ήταν αστήριχτος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η απαγόρευση της μικρού μήκους ταινίας του Δημήτρη Κολλάτου ΑΘΗΝΑ Χ Ψ Ξ (1962) εξαιτίας μιας εμφατικής αναφοράς στο όνομα Παπαδόπουλος. Παρά την αλλαγή του τίτλου, όμως, στη συγκυρία της Χούντας, η συνεχής επίκληση του συγκεκριμένου ονόματος, σε πολλά σημεία επανανοηματοδοτεί το περιεχόμενο δημιουργώντας χιουμοριστικούς συνειρμούς.

Μαρία Χάλκου

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • ΓΑΚ – Κ.Υ., Αρχείο Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών, Αρχείο αδειών ταινιών.

Εικόνες – Αρχειακό υλικό