ΨΗΛΑ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΧΙΤΛΕΡ! (Ροβήρος Μανθούλης, 1962)

Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ελληνικές ταινίες

Αγγλικός τίτλος: Hands Up, Hitler!
Σκηνοθεσία: Ροβήρος Μανθούλης
Έτος α’ προβολής: 1962
Είδος: Κωμωδία | Δράμα | Αντιστασιακή
Παραγωγή: Νίκος Μήλας | Γιάννης Τρούμπης
IMDb: https://www.imdb.com/title/tt0129325/

Λογοκριτικά περιστατικά

03-03-1962
Περικοπή πλάνων της ταινίας ΨΗΛΑ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΧΙΤΛΕΡ! (Ροβήρος Μανθούλης, 1962)
Αιτιολογία: Πολιτική | Ιστορία
Χαρακτηρισμός: ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές πλάνων | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία
01-10-1968
Επανεξέταση και περικοπή πλάνων της ταινίας ΨΗΛΑ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΧΙΤΛΕΡ (Ροβήρος Μανθούλης, 1962)
Αιτιολογία: Πολιτική | Ιστορία | Βία
Χαρακτηρισμός: ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές πλάνων | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία

Περιγραφή

Το 1962, η δραματική κωμωδία ΨΗΛΑ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΧΙΤΛΕΡ!, που αναφέρεται στην Κατοχή και την Αντίσταση, προκειμένου να προβληθεί στις αίθουσες, υπέστη από την αρμόδια Επιτροπή τις ακόλουθες περικοπές:

«1. Να αφαιρεθή πλάνο μπλόκου από Γερμανούς

2. Να αφαιρεθή τμήμα συμπλοκής με Γερμανούς.

3. Να αφαιρεθή τμήμα κινήσεως τραυματίου».

Ο Μανθούλης αποδίδει τις περικοπές στην εμφάνιση στα πλάνα ελλήνων συνεργατών:

«Ψυλλιασμένη ήταν και η Λογοκρισία που μου ζήτησε να κόψω τα πλάνα που έδειχναν χαφιέδες με καβουράκια. Απ’ ό,τι κατάλαβα, κάποιος από τα μέλη της Επιτροπής, χαφιές ο ίδιος, θα αναγνώρισε τον εαυτό του. Έκοψα δύο πλάνα για να περάσει η ταινία». (2014: 300)

Πράγματι, στα τελευταία λεπτά της ταινίας, στις σκηνές του γερμανικού μπλόκου και της συμπλοκής με τους Γερμανούς, διακρίνεται ανδρική φιγούρα με πολιτικά – καμπαρντίνα και καβουράκι – που παραπέμπει σε έλληνα συνεργάτη. Είναι αυτός που καθοδηγεί τους Γερμανούς προς τα πού να κατευθυνθούν και εκείνος που πρώτος προτάσσει το όπλο εναντίον των Ελλήνων. Σκοτώνεται από αντιστασιακό.

Όταν, το 1968, η ταινία επανεξετάστηκε από τη Χούντα, διατηρήθηκαν οι ίδιες περικοπές. Εντύπωση όμως προκαλεί το γεγονός ότι από την προσοχή των λογοκριτών διέφυγε και δεν αφαιρέθηκε το τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη «Έχει η νύχτα θάνατο», δεδομένου ότι επί δικτατορίας η μουσική και τα τραγούδια του Θεοδωράκη είχαν απαγορευτεί και περικόπτονταν από τις ταινίες. Ο Μανθούλης θυμάται ότι η ταινία

«είχε γίνει πολύ δημοφιλής κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας. Οι θεατές άκουγαν τον Μπιθικώτση να τραγουδάει το αντιστασιακό τραγούδι του Μίκη σε στίχους Χριστοδούλου και φώναζαν αντιχουντικά συνθήματα στις σκοτεινές αίθουσες. Άναβαν τα φώτα και ερχόταν η Αστυνομία. Με το Ψηλά τα χέρια, Χίτλερ, έστω και πρωθύστερα, εκδικήθηκα τη Χούντα για την απαγόρευση του Πρόσωπο με Πρόσωπο». (2014: 300)

Βλ. επίσης ΠΡΟΣΩΠΟ ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΟ (Ροβήρος Μανθούλης, 1966).

Μαρία Χάλκου

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • ΓΑΚ – Κ.Υ., Αρχείο Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών, Αρχείο αδειών ταινιών.
  • Μανθούλης Ροβήρος (2014), Ο κόσμος κατ’ εμέ, Ο Βίος και τα Πάθη μου, Αθήνα: Εκδόσεις Γαβριηλίδης.

Εικόνες – Αρχειακό υλικό