ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ – The Statue (Rod Amateau, 1971)

Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ξένες ταινίες

Αγγλικός τίτλος: The Statue
Σκηνοθεσία: Rod Amateau
Έτος α’ προβολής: 1971
Χώρα: Μ. Βρετανία | ΗΠΑ
Είδος: Κωμωδία
Διανομή: Α. Χαλιώτης
IMDb: https://www.imdb.com/title/tt0067791/

Λογοκριτικά περιστατικά

23-10-1971
Περικοπή σκηνών της ταινίας ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ (Rod Amateau, 1971) από την εταιρία διανομής
Αιτιολογία: Θρησκεία | Δυσφήμιση ιερατικού σχήματος
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές σκηνών | Λογοκρισία διανομέα | Μη θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία
27-10-1971
Απαγόρευση της ταινίας ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ (Rod Amateau, 1971)
Αιτιολογία: Ηθική | Άσεμνο | Γυμνό | Χρηστά ήθη
Χαρακτηρισμός: ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΕΑ
Είδος λογοκρισίας: Απαγόρευση | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία
29-10-1971
Επανεξέταση και περικοπή σκηνών της ταινίας ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ (Rod Amateau, 1971)
Αιτιολογία: Ηθική | Άσεμνο | Γυμνό
Χαρακτηρισμός: ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ μέχρι 17 ετών
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές σκηνών | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία

Περιγραφή

ΤΟ ΑΓΑΛΜΑ είναι «πικάντικη» κωμωδία με τον David Niven και τη Virna Lisi. Σύμφωνα με τη σύνοψη που κατατέθηκε στην επιτροπή λογοκρισίας η υπόθεση έχει ως εξής:

«Όταν ο γλωσσολόγος Άλεξ Μπολτ δημιουργεί […] τη νέα γλώσσα που θα συμβάλλει στη φιλία και την κατανόηση μεταξύ των λαών, η αμερικανική κυβέρνησις αναθέτει στη διάσημη γλύπτρια Ρόντα Μπολτ, σύζυγο του Άλεξ, να φτιάξη τον ανδριάντα του, που θα στηθή σε μια κεντρική πλατεία της Νέας Υόρκης. Το σοκ που νιώθει ο Άλεξ αντικρίζοντας το έργο της γυναίκας του είναι τρομερό! Τον έχει κάνει ολόγυμνο, σε υπερφυσικό μέγεθος. Αλλά το χειρότερο απ’ όλα είναι, ότι ένα σημείο … του σώματός του δεν του ανήκει. Τυφλωμένος απ’ τη ζήλεια του προσπαθεί να βρη ποιον είχε για μοντέλο η γυναίκα του».

Τον Οκτώβριο του 1971 ο διανομέας της ταινίας, Ανδρέας Χαλιώτης, με υπεύθυνη δήλωση, ενημέρωσε την επιτροπή ότι είχε προβεί ο ίδιος σε περικοπές στην υπό κρίση κόπια, διότι η ταινία:

«παρουσιάζει κωμικάς σκηνάς εντός μοναστηριακών περιοχών της Ελλάδας».

Πρόκειται για σεκάνς που διαδραματίζεται στα Μετέωρα όπου ο κεντρικός ήρωας αναζητά έναν ζωγράφο που θεωρεί εραστή της γυναίκας του. Τόσο οι απεικονιζόμενοι μοναστηριακοί χώροι όσο και οι ορθόδοξοι μοναχοί εμπλέκονται σε κωμικές καταστάσεις, κάποιες εκ των οποίων ερωτικής φύσης. Χαρακτηριστικά στιγμιότυπα είναι η παντομίμα στριπτήζ του Niven στο προαύλιο ενός μοναστηριού, ο θορυβώδης καυγάς του με τον ζωγράφο που παραβιάζει τον κανόνα της σιωπής των μοναχών, η αποπομπή του από το μοναστήρι όπου οι μοναχοί τον βάζουν σηκωτό στο αναβατόριο και τον αφήνουν να γκρεμιστεί, και η πτήση ενός ελικοπτέρου από όπου κρέμονται σε μια κούνια γυμνόστηθα κορίτσια, με τους μοναχούς να κλείνουν τα μάτια τους για να μην κολαστούν. Φαίνεται πως ο Χαλιώτης προκειμένου να αποφύγει την απαγόρευση της ταινίας οδηγήθηκε από μόνος του στην αφαίρεση των παραπάνω σκηνών, αφού με βεβαιότητα θα προκαλούσαν την αντίδραση της λογοκρισίας. Όμως, παρά τα προληπτικά μέτρα του διανομέα, η Πρωτοβάθμια Επιτροπή αποφάσισε την ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ της ταινίας:

«Λόγω υποθέσεως και σκηνών (στρέφεται περί το πέος ενός αγάλματος και παρουσιάζει πλήθος γυμνών σκηνών)».

Μετά την προσφυγή του Χαλιώτη στη Δευτεροβάθμια Επιτροπή με το επιχείρημα ότι πρόκειται για «καθαρή κωμωδία», η απόφαση αναθεωρήθηκε και η ταινία πήρε άδεια προβολής ως ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ μέχρι 17 ετών με την προϋπόθεση:

«Να περικοπούν άπασαι αι σκηναί όπου υπάρχουν γυμνά στήθη».

Το εν λόγω περιστατικό είναι ενδεικτικό των προληπτικών περικοπών στις οποίες επιδίδονταν οι διανομείς των εισαγόμενων ταινιών προκειμένου να ελαχιστοποιήσουν τις λογοκριτικές παρεμβάσεις και να αποφύγουν το οικονομικό ρίσκο μιας ΑΠΑΓΌΡΕΥΣΗΣ. Ταυτόχρονα, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της στάσης των λογοκριτικών επιτροπών κατά τη διάρκεια της Χούντας απέναντι στο ερωτικό θέμα και το γυμνό.

Μαρία Χάλκου

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • ΓΑΚ – Κ.Υ., Αρχείο Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών, Αρχείο αδειών ταινιών.

Εικόνες – Αρχειακό υλικό