Η ΤΑΒΕΡΝΑ – Gervaise (René Clément, 1956)
Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ξένες ταινίες
| Εναλλακτικός τίτλος: | Η «ΤΑΒΕΡΝΑ» ΤΟΥ ΖΟΛΑ |
|---|---|
| Αγγλικός τίτλος: | Gervaise |
| Σκηνοθεσία: | René Clément |
| Έτος α’ προβολής: | 1956 |
| Χώρα: | Γαλλία |
| Είδος: | Δράμα | Λογοτεχνική διασκευή |
| IMDb: | https://www.imdb.com/title/tt0049259/ |
Λογοκριτικά περιστατικά
| Νοέμβριος 1957 |
Ενδεχόμενη περικοπή διαλόγων της ταινίας Η ΤΑΒΕΡΝΑ (René Clément, 1956)
|
Περιγραφή
Πρόκειται για τη διασκευή του μυθιστορήματος του Ζολά Η Ταβέρνα από τον Ρενέ Κλεμάν. Ο «Παρατηρητής» στην εφημερίδα Η Αυγή (5/12/1967) κατήγγειλε μέσα από τη στήλη του ότι διάλογοι της ταινίας με προοδευτικό περιεχόμενο – όπως και αντίστοιχοι διάλογοι του Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΞΑΝΑΣΤΑΥΡΩΝΕΤΑΙ (Jules Dassin, 1957) που προβαλλόταν την ίδια βδομάδα – είχαν υποστεί περικοπές καθώς δεν εμφανιζόταν μεταφρασμένοι στους υπότιτλους. Πιο συγκεκριμένα έγραψε:
«Οι δύο καλύτερες ταινίες της Εβδομάδας (…) έχουν υποστεί και μια ανεπίσημη λογοκρισία κατά τη μετάφραση των τίτλων. Άλλα ακούει ο γλωσσομαθής θεατής κι’ άλλα διαβάζει ο αγνοών την γλώσσα του Μολιέρου μέσος Έλληνας κινηματογραφόφιλος (η μέγιστη πλειοψηφία του κοινού).
Όσες φορές οι ήρωες του Καζαντζάκη ή του Ζολά ανοίγουν το στόμα τους να πουν κάτι, που θα μπορούσε να περάσει για «δημοκρατικό» ή γενικώτερα «προοδευτικό», επεμβαίνει … το ψαλίδι και … τους κόβει το βήχα.
«Κάτι πρέπει ν’ αλλάξει σ’ αυτό τον κόσμο», αυτή την ανώδυνη φράση λέει ο ήρωας του Ζολά Γκουζέ. Ο γλωσσομαθής θεατής ψάχνει να δει τον ανάλογο ελληνικό υπότιτλο και δεν βλέπει τίποτα. Τον έχει κόψει η «αόρατος χειρ», που δεν ενδιαφέρεται ποιος έγραψε τον διάλογο, δεν αναρωτιέται αν ακριβώς αυτό που κόβει – το προοδευτικό τους μήνυμα – έκανε μεγάλους τον Ζολά ή τον Καζαντζάκη. Η δουλειά της είναι να ψαλιδίζει τις αλήθειες…»
Δεν γνωρίζουμε αν η απουσία των συγκεκριμένων διαλόγων από τον υποτιτλισμό της ταινίας ήταν απόφαση της επιτροπής λογοκρισίας, του μεταφραστή ή ακόμα και του διανομέα, προκειμένου να περιοριστούν οι λογοκριτικές παρεμβάσεις. Ωστόσο, η συγκεκριμένη πρακτική – σε όλες τις εκδοχές της – ήταν εξαιρετικά διαδεδομένη για τον έλεγχο του περιεχομένου των ξενόγλωσσων ταινιών, όπως συνέβαινε σε άλλες χώρες μέσω της μεταγλώττισης.
Μαρία Χάλκου
Πηγές – Βιβλιογραφία
- Η Αυγή, 5/12/1957.
