ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ (Πανελλήνιος Ένωσις Κινηματογραφιστών, 1962)

Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ελληνικές ταινίες

Έτος παραγωγής: 1962
Είδος: Μικρού μήκους
Παραγωγή: Πανελλήνιος Ένωσις Κινηματογραφιστών

Λογοκριτικά περιστατικά

27-02-1962
Απαγόρευση ενημερωτικής ταινίας σχετικά με τον φόρο για τη ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ (Πανελλήνιος Ένωση Κινηματογραφιστών, 1962)
Αιτιολογία: Πολιτική
Είδος λογοκρισίας: Απαγόρευση | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία

Περιγραφή

Τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 στην Ελλάδα, ο κινηματογράφος ως επιχειρηματική δραστηριότητα επωμιζόταν ένα εξαιρετικά υψηλό βάρος φορολογίας. Ανάμεσα στους πολλούς φόρους με τους οποίους επιβαρύνονταν τα κινηματογραφικά εισιτήρια ήταν και αυτός του Εράνου της Βασιλικής Πρόνοιας, ο οποίος είχε θεσπιστεί το 1946, αρχικά για έξι μήνες και ως προαιρετική εισφορά για την κάλυψη έκτακτων εξόδων του εμφυλίου πολέμου, αλλά που στην πορεία μεταβλήθηκε σε υποχρεωτικό φόρο, εξακολουθώντας να ισχύει για τα θεάματα και στη μετεμφυλιακή εποχή. Τις χρονιές 1962 και 1963 οι αιθουσάρχες έδωσαν μια συντονισμένη μάχη για την κατάργηση της Βασιλικής Πρόνοιας που αντιστοιχούσε στο 10% της τιμής του εισιτηρίου. Ανάμεσα στις δραστηριότητες που ανέπτυξαν ήταν και η δημιουργία μιας ολιγόλεπτης ταινίας – σε κάποιες αναφορές περισσότερες της μίας – με συνθήματα γύρω από την κατάργηση της Βασιλικής Πρόνοιας που θα προβαλλόταν στους κινηματογράφους πριν την έναρξη της κανονικής ταινίας.

Σύμφωνα με την εφημερίδα Η Αυγή (17/3/1962), η Πανελλήνιος Ένωσις Κινηματογραφιστών (Π.Ε.Κ.) υπέβαλε αίτηση στο υπουργείο Προεδρίας για να λάβει άδεια προβολής:

«Η αρμόδια επιτροπή λογοκρισίας των κινηματογραφικών ταινιών απέρριψε την αίτηση, εφαρμόζουσα διατάξεις που ίσχυαν επί Μεταξά «περί κινηματογραφικών σεναρίων ανατρεπτικού και αντεθνικού περιεχομένου».

Η απόφαση αυτή, ακριβώς επειδή στηρίζεται σε πολύ σαθρό υπόβαθρο δεν ανακοινώθηκε επίσημα, μα κλήθηκε ο πρόεδρος της Π.Ε.Κ. κ. Δρίτσας, απ’ τον οποίο «ανεπίσημα» και «εμπιστευτικά» ζήτησαν ν’ αποσύρει την αίτηση.

Ο κ. Δρίτσας χαρακτήρισε την ενέργεια σαν εκπληκτική και δήλωσε πως η Πανελλήνιος Ένωσις Κινηματογραφιστών εμμένει στην αίτησή της και περιμένει έγγραφη απάντηση απ’ την αρμόδια υπηρεσία».

Στα τέλη Φεβρουαρίου του 1962, την ίδια μέρα που είχε προγραμματιστεί η ματαιωμένη έναρξη των σχετικών προβολών, η Αστυνομία υποχρέωσε τους αιθουσάρχες να αφαιρέσουν από τα κινηματογραφικά προγράμματα, που διανέμονταν στις αίθουσες, καταχώρηση της Π.Ε.Κ. που ενημέρωνε το κοινό για το αίτημα της κατάργησης του συγκεκριμένου φόρου, με τις ταξιθέτριες να μοιράζουν τα προγράμματα ψαλλιδισμένα. Λίγες μέρες αργότερα, με το πρόσχημα της διατάραξης της δημόσιας τάξης, η Αστυνομία απαγόρευσε και την τοιχοκόλληση εντύπων κατά της Βασιλικής Πρόνοιας.

Μαρία Χάλκου

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • Η Αυγή, 28/2/1962-21/3/1962.
  • Maria Chalkou (2008), Towards the creation of ‘quality’ Greek national cinema in the 1960s, PhD thesis, University of Glasgow.

Εικόνες – Αρχειακό υλικό