Αγιογραφίες (Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου, Μαντίνεια)
Κατηγορία: Εικαστικές Τέχνες > Δημόσιος χώρος
| Καλλιτέχνης: | Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου |
|---|---|
| Έτος: | 1992-2001 |
| Είδος: | Αγιογραφία |
| Χώρος: | Ι.Ν. Αγίας Φωτεινής |
| Τόπος: | Μαντίνεια |
Λογοκριτικά περιστατικά
| 1992–2001 |
Προπηλακισμοί και δημόσια καταδίκη του αρχιτέκτονα και ζωγράφου Κωνσταντίνου Παπαθεοδώρου
| ||||
| 1992–2001 |
Απόσβεση και τροποποίηση μέρους των τοιχογραφιών του ναού της Αγίας Φωτεινής
|
Περιγραφή
Ο αρχιτέκτονας και ζωγράφος Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου, μαθητής του Δημήτρη Πικιώνη, θα κτίσει και θα ιστορήσει μεταξύ των ετών 1992 και 2001 τον μικρό κοινοτικό ναό της Αγίας Φωτεινής στη Μαντίνεια. Λόγω των αναφορών στο αρχαίο ελληνικό ιδίωμα, ο διάκοσμος θα θεωρηθεί από τους συντηρητικούς κύκλους ως «επέλαση του παγανισμού». Ο ζωγράφος θα δεχθεί ύβρεις και προπηλακισμούς αλλά και τη δημόσια καταδίκη του έργου του από τον τότε μητροπολίτη Μαντινείας Κυνουρίας, Θεόκλητο. Ακολούθως, ο κ. Παπαθεοδώρου προβαίνει σε απόσβεση και τροποποίηση μέρους των τοιχογραφιών του, προκειμένου να περισώσει το ναό και να γλυτώσει από το μένος των «ζηλωτών» Ορθοδόξων.
Ο ναός είχε χαρακτηριστεί από τον Γιάννη Τσαρούχη «φλέβα νερού για τους διψώντες», ενώ ο ίδιος ο Παπαθεοδώρου εξηγεί σε μεταγενέστερη συνέντευξή στου στην εφημερίδα Έθνος:
«Το άνω τελείωμα του ναού μοιάζει με αέτωμα, αλλά βουλιάζει όπως τα φτωχά καλυβάκια του κάμπου της Μαντινείας. Συγχρόνως ο ναός κάμπτεται ψηλά από το βάρος των πολλών Αγίων. Ορισμένα τμήματα του ναού, όπως οι κίονες, έχουν σμιλευτεί με τρόπο που δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι κάποτε ήταν φτιαγμένοι από ξύλο και στη συνέχεια αντικαταστάθηκαν από μάρμαρο, όπως ακριβώς συνέβη με τους ναούς κατά την αρχαιότητα. Εκτός από βυζαντινά, αρχαιοελληνικά και λαογραφικά στοιχεία διαθέτει επίσης λεπτομέρειες που συναντώνται σε καθολικούς ναούς. Στο εσωτερικό συναντά κανείς, μεταξύ άλλων, ψηφιδωτά από τον Ιππόλυτο του Ευριπίδη, τις τέσσερις εποχές, παραστάσεις από την αρχαία μυθολογία που ταυτίζονται ή συμπορεύονται με χριστιανικούς μύθους. Η Μέδουσα, η Αριάδνη, ο Θησέας, ο Πίνδαρος, αλλά και ο Παπαδιαμάντης δίνουν σιωπηλούς αγώνες για να συναντηθούν με τους αγίους της Χριστιανοσύνης. Οι μετώπες δεν είναι οι κλασικές τρίγλυφες αλλά τετράγλυφες, για να περιλαμβάνουν όλα τα προηγούμενα συν το σήμερα, οι Άγιοι είναι φτιαγμένοι προσηνείς με ανθρώπινες μορφές, ενώ πριν από μερικά χρόνια στις αγιογραφίες ο Ιησούς, οι Άγιοι, ο Ιούδας παρουσιάζονταν με καθημερινά σύγχρονα πρόσωπα 'δανεισμένα' από την περιοχή της Τρίπολης, φορώντας τζιν και ρούχα της εποχής. Οι αγιογραφίες αντικαταστάθηκαν ύστερα από την πολεμική που δέχτηκε ο δημιουργός και ο Σύνδεσμος».
Πηνελόπη Πετσίνη
Πηγές – Βιβλιογραφία
- Κωνσταντίνος Βαφειάδης (2016), «Εκκλησία και τέχνη: η εικαστική μορφή ως ιδεολόγημα» στο Π. Πετσίνη και Δ. Χριστόπουλος (επιμ.), Η λογοκρισία στην Ελλάδα. Αθήνα: Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ.
