ΠΟΘΟΙ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟ ΒΑΛΤΟ (Γρηγόρης Γρηγορίου, 1966)

Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ελληνικές ταινίες

Αγγλικός τίτλος: Lust in the Swamps
Σκηνοθεσία: Γρηγόρης Γρηγορίου
Έτος α’ προβολής: 1966
Είδος: Αστυνομική | Ερωτική | Δράμα | Περιπέτεια
Παραγωγή: Σπηλιώτης Φιλμς
IMDb: https://www.imdb.com/title/

Λογοκριτικά περιστατικά

05-11-1966
Μετριασμός σκηνής, περικοπή πλάνων και διαλόγων της ταινίας ΠΟΘΟΙ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟ ΒΑΛΤΟ (Γρηγόρης Γρηγορίου, 1966)
Αιτιολογία: Άσεμνο | Γυμνό | Σεξ | Αγοραία γλώσσα
Χαρακτηρισμός: ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Μετριασμός σκηνών | Περικοπές πλάνων | Περικοπές διαλόγων | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία
21-03-1970
Επανεξέταση και περικοπή σκηνών και διαλόγων της ταινίας ΠΟΘΟΙ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟ ΒΑΛΤΟ (Γρηγόρης Γρηγορίου, 1966)
Αιτιολογία: Άσεμνο | Γυμνό | Σεξ | Αγοραία γλώσσα
Χαρακτηρισμός: ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές σκηνών | Περικοπές διαλόγων | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία

Περιγραφή

Αστυνομικό ερωτικό δράμα του Γρηγόρη Γρηγορίου με τη Ζέτα Αποστόλου και τον Ανέστη Βλάχο. Είναι η εποχή που μέρος της ελληνικής εμπορικής παραγωγής στρέφεται σε ενήλικα θέματα και πιο τολμηρές ερωτικές αναπαραστάσεις σε μια απόπειρα εξασφάλισης της βιωσιμότητάς της καθώς βρισκόταν αντιμέτωπη με την εγχώρια υπερπαραγωγή και τον σκληρό ανταγωνισμό των ξένων ταινιών. Τον Νοέμβριο του 1966, η ταινία κρίθηκε ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ δι’ ανηλίκους και ζητήθηκε από την αρμόδια Επιτροπή να περικοπούν μια σειρά από στιγμιότυπα με ερωτικό περιεχόμενο και γυναικείο γυμνό καθώς και σημείο διαλόγου με ανάρμοστη γλώσσα. Συγκεκριμένα ζητήθηκαν:

«Εκ της σκηνής όπου η ηρωίδα σώζεται από τον νέον εις τον βάλτο αφαιρούνται:

1. Το γυμνό στήθος που παρουσιάζει πριν εμφανισθεί ο νέος έως το σημείον όπου την βοηθάει να σηκωθή.

2. Εκ της ιδίας σκηνής αφαιρείται το δεύτερον κατά σειράν πλάνο περάσματος της βάρκας με το σώμα της νέας όπου φαίνεται το γυμνό στήθος.

3. Μετριασμός της σεξουαλικής σκηνής εις βάλτον δια της αφαιρέσεως του τμήματος όπου της αφαιρεί την κυλόττα.

4. Αφαιρείται η φράσις «όλες είναι πουτάνες»».

Στη δικτατορία, τον Μάρτιο του 1970, η ταινία επανεξετάστηκε και απαιτήθηκε:

«Να περικοπούν αι σκηναί συνουσίας. Επίσης όπου εμφανίζονται γυμνόστηθες οι δύο γυναίκες. Διαγραφή της φράσεως «Όλες είναι πουτάνες»».

Παρά τη λακωνικότερη διατύπωση παρατηρούμε ότι η λογοκριτική απόφαση επί Χούντας αυστηροποιήθηκε δραματικά καθώς ζητούσε την αφαίρεση όλων και ολόκληρων των σκηνών «συνουσίας» – και όχι συγκεκριμένων σημείων όπως η παλαιότερη απόφαση – καθώς επίσης και όλων των γυμνόστηθων εμφανίσεων. Έτσι στην πρώτη περίπτωση, προδικτατορικά, έχουμε μόνο τον μετριασμό του ερωτικού και του γυμνού στοιχείου που επιτρέπει την εμφάνιση σεξουαλικών πράξεων και φευγαλέων ή επίμονων γυμνών, με τη σχετική απόφαση να μοιάζει προσχηματική. Για παράδειγμα, αν και η χειρονομία αφαίρεσης του εσώρουχου υπάρχει σε δύο ερωτικές σκηνές, ζητείται η περικοπή της μόνο από τη δεύτερη. Παρόμοια, ενώ υποδεικνύεται η αφαίρεση γενικών πλάνων γυμνού στήθους, αφήνονται ανέπαφα αντίστοιχα κοντινά και σαφώς πιο προκλητικά πλάνα, αποφάσεις που δείχνουν πιθανή συναλλαγή με τους παραγωγούς. Αντιθέτως, το 1970 επί Χούντας, σε μια πιο συνεπή απόφαση από μέρους της λογοκριτικής επιτροπής, παρατηρούμε την πλήρη εξαφάνιση όλων των ερωτικών και γυμνών σημείων. Σε μια εποχή που ο καλλιτεχνικός κινηματογράφος αλλά και η χαλάρωση –από το 1968 η κατάργηση – του κώδικα Χέιζ στο Χόλλιγουντ είχαν απελευθερώσει τις ερωτικές αναπαραστάσεις στην κινηματογραφική οθόνη, τα παραπάνω αποτελούν δείγμα του σεμνότυφου σκεπτικού των ελληνικών λογοκριτικών αποφάσεων και της συγκριτικής αυστηροποίησής τους στη διάρκεια της δικτατορίας.

Μαρία Χάλκου

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • ΓΑΚ – Κ.Υ., Αρχείο Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών, Αρχείο αδειών ταινιών.

Εικόνες – Αρχειακό υλικό