ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΥΤΗ ΑΜΜΟ (Στέλιος Ζωγραφάκης, 1966)

Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ελληνικές ταινίες

Αγγλικός τίτλος: Love on the Scorching Sand
Εναλλακτικός τίτλος: Ο ΔΡΑΠΕΤΗΣ
Σκηνοθεσία: Στέλιος Ζωγραφάκης
Έτος α’ προβολής: 1966
Είδος: Δράμα | Ερωτική
Παραγωγή: Άνζερβος
IMDb: https://www.imdb.com/title/tt0144899/

Λογοκριτικά περιστατικά

05-11-1966
Περικοπή σκηνών και διαλόγου από το τρέιλερ της ταινίας ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΥΤΗ ΑΜΜΟ (Στέλιος Ζωγραφάκης, 1966)
Αιτιολογία: Ηθική | Άσεμνο | Γυμνό | Πολιτική
Χαρακτηρισμός: ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές σκηνών | Περικοπές διαλόγων | Λογοκρισία τρέιλερ | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία
10-12-1966
Περικοπή πλάνων της ταινίας ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΥΤΗ ΑΜΜΟ (Στέλιος Ζωγραφάκης, 1966)
Αιτιολογία: Ηθική | Άσεμνο | Γυμνό | Σεξ
Χαρακτηρισμός: ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές πλάνων | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία
14-03-1968
Επανεξέταση και περικοπή πλάνων της ταινίας ΕΡΩΤΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΥΤΗ ΑΜΜΟ (Στέλιος Ζωγραφάκης, 1966)
Αιτιολογία: Ηθική | Άσεμνο | Γυμνό | Σεξ
Χαρακτηρισμός: ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές πλάνων | Περικοπές σκηνών | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία

Περιγραφή

Πρόκειται για ερωτικό δράμα του Στέλιου Ζωγραφάκη με επιδερμικούς πολιτικούς υπαινιγμούς. Τον Δεκέμβριο του 1966, όταν εξετάστηκε για πρώτη φορά από την αρμόδια επιτροπή κρίθηκε ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ δι’ ανηλίκους και ζητήθηκαν οι ακόλουθες περικοπές που αφορούσαν πλάνα γυμνού γυναικείου στήθους σε ερωτικές σκηνές:

«1. Περικοπαί γυμνού στήθους εις ερωτικήν σκηνήν πρωταγωνιστρίας (Φωκά-Ναθαναήλ κατά την 1ην Πράξιν).

2. Περικοπή ερωτικής σκηνής εις το σημείον όπου εμφανίζονται γυμνά τα στήθη της πρωταγωνιστρίας κατά το τέλος της 4ης πράξεως».

Αξιοσημείωτο είναι ότι τον προηγούμενο μήνα, όταν έλαβε άδεια προβολής το τρέιλερ της ταινίας, εκτός από την περικοπή γυμνού στήθους σε δύο σκηνές, ζητήθηκε η διαγραφή μιας φράσης από τους διαλόγους που αργότερα δεν απαιτήθηκε από την ταινία:

«Εξορία για πολιτικούς λόγους».

Το περιστατικό φανερώνει τη διαφοροποίηση των κριτηρίων αξιολόγησης σε ταινίες και τρέιλερ, καθώς η σύντομη διάρκεια και η επαναληπτικότητα της προβολής ενός τρέιλερ προσέδιδαν μεγαλύτερο βάρος στα επιλεγμένα στιγμιότυπα καθιστώντας τα ευάλωτα σε αυστηρότερες λογοκριτικές επεμβάσεις. (Βλ. επίσης ΔΕΣΠΟΙΝΙΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ [Ντίνος Δημόπουλος, 1964]).

Τον Μάρτιο του 1968, κατά την πάγια πρακτική της Χούντας, η ταινία επανεξετάστηκε. Η ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ και οι προηγούμενες απαιτήσεις διατηρήθηκαν, ενώ προστέθηκαν και δύο επιπλέον περικοπές, πάλι γυμνόστηθων εμφανίσεων κατά τη σεξουαλική πράξη:

«1. Περικοπή πλάνου γυμνού στήθους εις ερωτικήν σκηνήν, μεταξύ Φωκά και νεαράς κορασίδος (εργάτριας) μέσα είς καλύβην.

2. Περικοπή πλάνων γυμνού στήθους εις ερωτικήν σκηνήν πρωταγωνίστριας μετά του ναυτικού Τάκη Εμμανουήλ».

Το συγκεκριμένο λογοκριτικό περιστατικό εκτός από τη σεμνοτυφία των αποφάσεων που περικόπτουν γυμνό γυναικείο στήθος από ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ταινία, είναι ενδεικτικό της αυστηροποίησης των επεμβάσεων στο ερωτικό θέμα κατά τη διάρκεια της Χούντας, καθώς η προδικτατορική απόφαση περιορίζει, αλλά δεν εξαφανίζει το γυμνό (βλ. ΠΟΘΟΙ ΣΤΟΝ ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟ ΒΑΛΤΟ [Γρηγόρης Γρηγορίου, 1966]). Συγχρόνως αποτελεί ένδειξη της προχειρότητας ορισμένων κρίσεων των επιτροπών, καθώς αυτές περιέχουν προφανή λάθη. Έτσι, η φερόμενη σκηνή ανάμεσα σε Φωκά-Ναθαναήλ, στην 1η πράξη, αφορά τους Εμμανουήλ-Ναθαναήλ, ενώ η τελευταία περικοπή της χουντικής απόφασης, που εμφανίζεται ως καινούρια, ουσιαστικά επαναλαμβάνει με διαφορετική διατύπωση προηγούμενη περικοπή, ζητώντας έτσι δύο φορές την αφαίρεση του ίδιου αποσπάσματος.

Μαρία Χάλκου

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • ΓΑΚ – Κ.Υ., Αρχείο Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών, Αρχείο αδειών ταινιών.

Εικόνες – Αρχειακό υλικό