ΕΡΩΤΙΣΜΟΣ – Jeg - en kvinde (Mac Ahlberg, 1965)
Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ξένες ταινίες
| Αγγλικός τίτλος: | I, a Woman |
|---|---|
| Σκηνοθεσία: | Mac Ahlberg |
| Έτος α’ προβολής: | 1965 |
| Χώρα: | Δανία | Σουηδία |
| Είδος: | Ερωτική |
| Διανομή: | Σκούρας Φιλμς |
| IMDb: | https://www.imdb.com/title/tt0059324/ |
Λογοκριτικά περιστατικά
| 05-02-1966 |
Περικοπή πλάνων της ταινίας ΕΡΩΤΙΣΜΟΣ (Mac Ahlberg, 1965)
| ||||||
| 13-05-1967 |
Ανάκληση άδειας και απαγόρευση της ταινίας ΕΡΩΤΙΣΜΟΣ (Mac Ahlberg, 1965)
|
Περιγραφή
Πρόκειται για διάσημη ταινία του ερωτικού σκανδιναβικού κινηματογράφου που ανανέωσε το sexploitation film και που σήμερα επαινείται για τη φεμινιστική της προσέγγιση. Μια νεαρή νοσοκόμα υπερβαίνει το θρησκευόμενο περιβάλλον και τη συντηρητική ανατροφή της, και εξερευνά τη σεξουαλικότητά της χωρίς αναστολές μέσω του αυτοερωτισμού και μιας σειράς συνευρέσεων με διαφορετικούς άντρες τους οποίους αρνείται να παντρευτεί. Στην Ελλάδα έλαβε άδεια προβολής τον Φεβρουάριο του 1966 ως ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ δι’ ανηλίκους και αφού είχε υποστεί από την αρμόδια επιτροπή εκτεταμένες περικοπές. Αυτές περιλάμβαναν γυναικείο γυμνό, ερωτικές περιπτύξεις, αυτοδιέγερση και αυνανισμό, καθώς και σημεία που ενέπλεκαν την εκκλησία και θεωρήθηκαν ανάρμοστα (ιερέας που παίζει κιθάρα, εναλλαγή πλάνων σεξ με λειτουργία). Οι περικοπές δεν αφορούσαν την πλήρη απάλειψη σκηνών, αλλά τον μετριασμό τους με την αφαίρεση συγκεκριμένων πλάνων:
«1. Εκ της σκηνής λειτουργίας αφαιρείται πλάνο πάστωρος που τραγουδάει με κιθάρα.
2. Εκ της σκηνής προ του καθρέπτου παραμένει μόνον το πλάνο όπου η Σιβ αφαιρεί τον στηθόδεσμό της και βλέπει τον εαυτόν της εις τον καθρέπτην. Αφαιρούνται τα πλάνα όπου χαϊδεύει και σφίγγει το στήθος της. Η μετακίνησις προς την κλίνην παραμένει.
3. Εκ της σκηνής αυνανισμού εις κλίνην παραμένει το πρώτο πλάνο όπου φαίνεται να φέρνει τα χέρια προς το στήθος εξηπλωμένη επί της κλίνης και τελειώνει προ της επαφής. Τα λοιπά πλάνα αυνανισμού εις στήθος και γεννητικά όργανα αφαιρούνται.
4. Εκ της σκηνής εις νοσοκομείον παραμένει η κίνησις της χειρός του ασθενούς προς τον ποδόγυρον. Αφαιρούνται όλα τα επόμενα πλάνα αντιδράσεως της νέας και ιδικών του, ως επίσης και φιλιά του εις το κάτω μέρος της κοιλίας. Παραμένει το τμήμα όπου της αφαιρεί τον στηθόδεσμον και την ξαπλώνει επί της κλίνης και τα πρώτα πλάνα όπου εκείνος σκύβει προς το πρόσωπό της μέχρι του πλάνου που το χέρι της σφίγγει το πόμολο του κρεββατιού. Αφαιρούνται τα επόμενα πλάνα αντιδράσεών της κατά συνουσίαν που συνδέονται με εικόνες της λειτουργίας.
5. Εκ της ακροποταμιάς κατά ψάρεμα αφαιρείται το πλάνο όπου αποκαλύπτει τα στήθη της.
6. Εκ της συνουσίας εις ακροποταμιά αφαιρείται πλάνο του στήθους της που αποκαλύπτεται από το χέρι του.
7. Εκ της σκηνής εις λουτρόν αφαιρούνται τα κοντινά πλάνα στήθους γυμνού και το μακρινό πλάνο οπισθίων.
8. Εκ της σκηνής στριπ-τηζ της Σιβ προ του ιατρού αφαιρείται το πλάνο όπου αποκαλύπτει τα στήθη της.
9. Εκ της σκηνής βιαίου ξεγυμνώματός της από τελευταίον εραστήν αφαιρούνται το τράβηγμα του στηθόδεσμου-κυλότας. Παραμένει μόνον η μεταφορά της στο κρεβάτι.
10. Από την επακολουθούσαν συνουσίαν παραμένει μόνον το αρχικό πλάνο που γέρνει επάνω της και δύο τρία κοντινά πλάνα μορφασμών πόνου της νέας. Όλο το άλλο τμήμα με κινήσεις συνουσίας αφαιρείται εξ ολοκλήρου».
Σε αντίθεση με τη χαλαρότητα αντίστοιχων αποφάσεων που απλώς ζητούσαν τον μετριασμό ερωτικών σκηνών χωρίς συγκεκριμένες υποδείξεις, εδώ είναι αξιοσημείωτη η ακρίβεια με την οποία περιγράφονται τα σημεία που πρέπει να απαλειφθούν ή να παραμείνουν, ενώ παρατηρείται μια υπερβολική εμμονή στην αφαίρεση πλάνων γυμνού γυναικείου στήθους σε ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ταινία. Να σημειώσουμε βεβαίως τις δύσκολες ισορροπίες που καλούταν να κρατήσει η επιτροπή καθώς το ηλικιακό όριο της ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ τοποθετούνταν χαμηλά, στα 14 χρόνια.
Το αρχειακό υλικό που συνοδεύει τη λογοκριτική απόφαση περιλαμβάνει και μια χειρόγραφη αναφορά – με ημερομηνία 14/2/1966 – προσώπου στο οποίο δόθηκε επίσημη εντολή από την Πρωτοβάθμια Επιτροπή Ελέγχου Ταινιών να παρακολουθήσει την προβολή της ταινίας στον κινηματογράφο Rex για να διαπιστώσει κατά πόσον τηρούνταν οι απαιτούμενες περικοπές. Στην αναφορά σημειώνεται ότι οι περικοπές εφαρμόστηκαν με την εξαίρεση ενός πλάνου μπροστά στον καθρέφτη όπου η ηρωίδα «φέρει τα χέρια της ανάμεσα εις τα δύο της στήθη». Επιπλέον διατυπώνεται η εκτίμηση ότι οι περικοπές δεν αρκούσαν για να μεταβάλλουν τον αρχικό χαρακτήρα της ταινίας και ότι οι σχετικές σκηνές θα έπρεπε να είχαν αφαιρεθεί εξ ολοκλήρου και όχι αποσπασματικά με την απάλειψη των υποδεικνυόμενων πλάνων. Το συγκεκριμένο έγγραφο αποτελεί τεκμήριο των αιφνιδιαστικών ελέγχων που πραγματοποιούσε το υπουργείο Προεδρίας στους κινηματογράφους για τη σωστή εφαρμογή των λογοκριτικών αποφάσεων, πριν και κατά τη διάρκεια της Χούντας (βλ. ΣΕΞ… 13 ΜΠΟΦOΡ [Χρυσόστομος Λιάμπος, 1971]), στην προκειμένη περίπτωση για ταινία που αφορούσε ζητήματα δημοσίας αιδούς.
Περίπου έναν χρόνο μετά, τον Μάιο του 1967, η άδεια προβολής ανακλήθηκε και η ταινία ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΗΚΕ, γεγονός που φανερώνει τη δραματική αυστηροποίηση της κινηματογραφικής λογοκρισίας μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα, τουλάχιστον κατά τον πρώτο χρόνο της δικτατορίας.
Μαρία Χάλκου
Πηγές – Βιβλιογραφία
- ΓΑΚ – Κ.Υ., Αρχείο Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών, Αρχείο αδειών ταινιών.
