ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ – Traveling Light (Edward Craven Walker, 1960)
Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ξένες ταινίες
| Γερμανικός τίτλος: | Sonnenparadies |
|---|---|
| Εναλλακτικός τίτλος: | ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ | ΤΑ ΑΠΟΚΡΥΦΑ ΤΩΝ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ | ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ |
| Σκηνοθεσία: | Edward Craven Walker | (ως Michael Keatering) |
| Έτος α’ προβολής: | 1960 |
| Χώρα: | Μ. Βρετανία |
| Είδος: | Γυμνισμού |
| Διανομή: | Σπέντζος Φιλμς | Νίκος Σπέντζος |
| IMDb: | https://www.imdb.com/title/tt0199055/ |
Λογοκριτικά περιστατικά
| 10-08-1963 |
Απαγόρευση της ταινίας ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ (Edward Craven Walker, 1960)
| ||||||
| 25-11-1963 |
Απαγόρευση της ταινίας ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ (Edward Craven Walker, 1960)
| ||||||
| 23-07-1971 |
Απαγόρευση της γερμανικής κόπιας της ταινίας ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ (Edward Craven Walker, 1960) υπό τον τίτλο ΤΑ ΑΠΟΚΡΥΦΑ ΤΩΝ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ
| ||||||
| 11-10-1971 |
Περικοπή σκηνών και πλάνων από τον διανομέα της γερμανικής κόπιας της ταινίας ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ (Edward Craven Walker, 1960) υπό τον τίτλο ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ
| ||||||
| 20-10-1971 |
Εκ νέου απαγόρευση της γερμανικής κόπιας της ταινίας ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ (Edward Craven Walker, 1960) υπό τον τίτλο ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ
| ||||||
| 22-11-1971 |
Επανεξέταση και περικοπή σκηνών και πλάνων της γερμανικής κόπιας της ταινίας ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ (Edward Craven Walker, 1960) υπό τον τίτλο ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ
| ||||||
| 01-11-1972 |
Επανεξέταση και απαγόρευση της ταινίας ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ (Edward Craven Walker, 1960)
|
Περιγραφή
Ταινία γυμνισμού που περιλαμβάνει ένα ταξίδι στην Κορσική και σκηνές υποβρύχιου μπαλέτου. ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΗΚΕ από την Πρωτοβάθμια Επιτροπή τον Αύγουστο του 1963 διότι:
«αντίκειται εις τα ήθη και τα έθιμα του λαού μας, είναι τελείως ξένον προς την ελληνικήν περί ηθικής συνείδησιν».
Τον Νοέμβριο του 1963 επανεξετάστηκε από τη Δευτεροβάθμια Επιτροπή για να ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΕΙ εκ νέου ομόφωνα επειδή:
«Εις ουδεμίαν περίπτωσιν είναι δυνατόν να επιτραπεί η προβολή της ταινίας, ταύτης, καθ’ όσον μη περιέχουσα παρά μόνον ομαδικάς γυμνικάς επιδείξεις έστω και υπό το πρόσχημα ποιας τινός φυσιολατρείας αντίκειται απολύτως προς τα Ελληνικά ήθη και έθιμα και τας Ελληνικάς κοινωνικάς συνηθείας. Κατά συνέπειαν η προβολή του θα απετέλη σαφώς πρόκλησιν και προσβολήν κατά της δημοσίας αιδούς, και ορθώς απηγορεύθη».
Παρόλα αυτά με παρέμβαση του Υπουργού Προεδρίας έλαβε τελικά άδεια προβολής τον Ιούλιο του 1965 ως ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ δι’ ανηλίκους και βγήκε στις αίθουσες τον επόμενο Αύγουστο. Στη δικτατορία επανεξετάστηκε και ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΗΚΕ τον Νοέμβριο του 1972.
Ωστόσο ο διανομέας Νίκος Σπέντζος εισήγαγε το 1971 τη γερμανική κόπια της ταινίας – με τίτλο Sonnenparadies και μεταγλώττιση στα γερμανικά – και αιτήθηκε άδεια προβολής χωρίς να γίνει αντιληπτό από την αρμόδια Επιτροπή ότι επρόκειτο για την ίδια ταινία. Τον Ιούλιο του 1971 η Δ’ Πρωτοβάθμια Επιτροπή ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΕ τη γερμανική κόπια με τίτλο ΤΑ ΑΠΟΚΡΥΦΑ ΤΩΝ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ «ως περιεχούσης πλήθος εικόνων με γυμνά» επισημαίνοντας ότι πρόκειται για παλιά παραγωγή με «αλλοιωμένα τα χρώματα εις ορισμένα σημεία» και ότι με περικοπή των σκηνών όπου εμφανίζονται οι γυμνίστριες και με αλλαγή τίτλου «θα είχωμεν μιαν ανεκτήν τουριστικήν ταινίαν περί Κορσικής κατάλληλον και δια παιδιά». Όμως, συνέχιζε, η πρόταση δημιουργίας ταινιών διαφορετικών των αρχικών δεν ήταν έργο της Επιτροπής.
Δύο μήνες αργότερα ο Σπέντζος επανήλθε με νέα αίτησή του όπου ενημέρωνε ότι αντικατέστησε τα σημεία με τα αλλοιωμένα χρώματα – η φθορά ή η κακή ποιότητα μιας κόπιας ήταν αιτίες απαγόρευσης – και δήλωνε πρόθυμος για την αλλαγή τίτλου προτείνοντας όμως εξίσου «πικάντικες» εναλλακτικές όπως ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ, ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ και ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΙΣ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ. Συγχρόνως υποστήριζε ότι η ταινία είχε προβληθεί σε όλες τις χώρες του κόσμου χωρίς καμία περικοπή
«διότι δεν περιέχει σκηνές ΣΕΞ ούτε άλλο τι να προσβάλη το Δημόσιον Αίσθημα, συνεπώς δεν δύναται να χαρακτηριστή και ως άσεμνος».
Με βασικά επιχειρήματα ότι πρόκειται για καλλιτεχνική και τουριστική ταινία που σε ορισμένα σημεία περιέχει «σκηνάς από τας συγκεντρώσεις των γυμνιστών», ότι στο παρελθόν παρόμοιες ταινίες είχαν προβληθεί στην Ελλάδα και ότι η ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ είχε καταστροφικές συνέπειες στον ήδη μικρό κύκλο εργασιών της εταιρίας του, παρακαλούσε για την επιείκεια της Επιτροπής. Τον επόμενο μήνα, τον Οκτώβριο του 1971, ακολούθησαν άλλες δύο αιτήσεις σύμφωνα με τις οποίες ο Σπέντζος, αφού ανακεφαλαίωνε την ίδια επιχειρηματολογία, ενημέρωνε ότι είχε προβεί ο ίδιος σε εκτεταμένες περικοπές, αλλάζοντας και τον τίτλο σε ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ. Η Πρωτοβάθμια Επιτροπή όμως απεφάνθη ότι δεν διαπίστωσε ουσιαστικές αλλαγές «καθ’ ότι αι γυμνιστικαί σκηναί παραμένουν εις βαθμόν ανεπίτρεπτον» και ως εκ τούτου εξέδωσε νέα απόφαση με τον χαρακτηρισμό ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΕΑ.
Η ίδια διαδικασία επαναλήφθηκε τον Νοέμβριο με την προσφυγή του Σπέντζου στη Δευτεροβάθμια Eπιτροπή, η οποία αυτή τη φορά αποδέχτηκε τις περικοπές και εξέδωσε άδεια ως ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ μέχρι 17 ετών, υπό τον νέο τίτλο ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ. Οι περικοπές που υποδείχτηκαν αφορούσαν γυναικείο και ανδρικό γυμνό και ήταν ακριβώς αυτές που έγιναν από τον διανομέα:
«1. Τα αρχικά γράμματα που δείχνουν ότι στήνουν την σκηνήν των η Ελίζαμπετ και η Κάριν και τις βοηθούν ο Πιερ και ο Ζαν όπου φαίνεται τελείως γυμνή η Κάριν.
2. Από 1ην πράξιν όπου παίζουν βόλεϋ η Ίγκριτ, η Χέλγκα και ο Ρόμπερτ ο μνηστήρας της Ίγκριτ, φαίνονται όλοι ολόγυμνοι.
3. Από 2α πράξιν όπου δείχνουν ότι στήνουν την σκηνή η Ελίζαμπετ και η Κάριν και τις βοηθούν ο Πιερ και ο Ζαν όπου φαίνεται τελείως γυμνή η Κάριν.4. Από 2α πράξιν όπου μέσα στο βυθό της θάλασσας δείχνεται το σώμα της κολυμβητρίας γυμνό.
5. Από 2α πράξιν όπου η Γιανκ λέει στην Ελίζαμπετ και στην Κάριν που βρίσκονται καθισμένες στον βράχο ολόγυμνες ότι ο Ρεμόν θα βουτήξει στη θάλασσα να βρει το μύδι και ότι για αμοιβή του θέλει ένα φιλί.
6. Από 2α πράξιν που η Γιανκ παίρνει το μύδι που έβγαλε ο Ραμόν όπου τη δείχνει τελείως ολόγυμνη από πίσω.
7.8.9. Από 4ην πράξιν που η Γιανκ κάνει χορό στο βυθό της θάλασσας και φαίνεται ολόγυμνη.
10. Από 2α πράξιν όπου η Ελίζαμπετ σκύβοντας να βγάλει το μαγιό της δείχνει τελείως τα οπίσθιά της».
Συγκρίνοντας, λοιπόν, τη συμπεριφορά της λογοκρισίας απέναντι στην ίδια ουσιαστικά ταινία ανάμεσα στο 1965, επί «καχεκτικής» δημοκρατίας, και το 1971, επί δικτατορίας, βλέπουμε ότι αν και στις δύο περιπτώσεις είχαμε αρχικά ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ, στο τέλος δόθηκε άδεια προβολής, στη μεν πρώτη περίπτωση χωρίς καθόλου περικοπές και για κοινό άνω των 14άρων, στη δεύτερη με πολύ εκτεταμένες περικοπές και για κοινό άνω των 17. Επίσης αναφορικά με την αγγλική κόπια της ταινίας (ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ) στη δικτατορία έχουμε πλήρη ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ. Τα παραπάνω είναι τεκμήρια της δραματικής αυστηροποίησης κατά τη Χούντα των λογοκριτικών παρεμβάσεων σε ζητήματα που αφορούσαν την απεικόνιση του γυμνού και του ερωτισμού.
Τέλος, στη διάρκεια της Χούντας ενδιαφέρον παρουσιάζει η έξαρση της παραβατικότητας από πλευράς αιθουσαρχών σε ό,τι αφορά την προβολή ταινιών με γυμνό και ερωτικό περιεχόμενο. Από επιστολή της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης προς το Υπουργείο Προεδρίας (10/7/1973) ενημερωνόμαστε ότι στις 31/5/1972 το Μονομελές Πλημμελειοδικείο είχε επιβάλει ποινή σε αιθουσάρχες που έπαιζαν τη «μη εγκεκριμένη» ταινία ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ (αγγλική κόπια) και είχαν αναρτήσει στις προθήκες σχετικές εικόνες, ανάμεσα σε αυτές και φωτογραφίες από ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ (γερμανική κόπια). Η υπερασπιστική γραμμή των επιχειρηματιών ήταν ότι οι δύο ταινίες ταυτίζονταν – αφού είχε άδεια η δεύτερη, ίσχυε και για την πρώτη, και επίσης δεν υπήρχε θέμα εξαπάτησης του κοινού με τις αναρτημένες φωτογραφίες αφού επρόκειτο για την ίδια ταινία – όποτε η Εισαγγελία ρωτούσε αν ο ισχυρισμός τους ήταν σωστός. Το Υπουργείο Προεδρίας, ωστόσο, που δεν είχε αντιληφθεί ότι πρόκειται για το ίδιο έργο, διαβεβαίωσε την Εισαγγελία πως οι ταινίες ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΟΜΟΡΦΙΑΣ και η ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ ήταν διαφορετικές μεταξύ τους.
Βλ. επίσης ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΓΥΜΝΙΣΤΩΝ (Charles Saunders, 1959).
Μαρία Χάλκου
Πηγές – Βιβλιογραφία
- ΓΑΚ – Κ.Υ., Αρχείο Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών, Αρχείο αδειών ταινιών.
