ΘΑ ΠΑΩ ΝΑ ΦΤΥΣΩ ΣΤΟΥΣ ΤΑΦΟΥΣ ΣΑΣ – J'irai cracher sur vos tombes (Michel Gast, 1959)
Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ξένες ταινίες
| Αγγλικός τίτλος: | I Spit on Your Grave |
|---|---|
| Σκηνοθεσία: | Michel Gast |
| Έτος α’ προβολής: | 1959 |
| Χώρα: | Γαλλία |
| Είδος: | Δράμα | Νεανικής παραβατικότητας |
| Διανομή: | Δαμασκηνός – Μιχαηλίδης |
| IMDb: | https://www.imdb.com/title/tt0052937/ |
Λογοκριτικά περιστατικά
| 20-02-1960 |
Απαγόρευση της ταινίας ΘΑ ΠΑΩ ΝΑ ΦΤΥΣΩ ΣΤΟΥΣ ΤΑΦΟΥΣ ΣΑΣ (Michel Gast, 1959)
| ||||||
| 02-04-1960 |
Επανεξέταση και περικοπή σκηνών της ταινίας ΘΑ ΠΑΩ ΝΑ ΦΤΥΣΩ ΣΤΟΥΣ ΤΑΦΟΥΣ ΣΑΣ (Michel Gast, 1959)
|
Περιγραφή
Γαλλική ταινία που διασκευάζει την ομώνυμη νουβέλα του Μπορίς Βιάν, ο οποίος, οργισμένος και διαμαρτυρόμενος, έχασε τη ζωή του από καρδιακή προσβολή στη δοκιμαστική προβολή της. Με μεγάλες αποκλίσεις από το πρωτότυπο αφηγείται μια ιστορία αδυναμίας ενσωμάτωσης και εκδίκησης ενός μιγάδα που κρύβει τη φυλετική του καταγωγή. Μετά από το λιντσάρισμα και τον απαγχονισμό του αδελφού του επειδή είχε σχέση με μια λευκή, μετακομίζει σε άλλη πόλη όπου «εκδικείται» γοητεύοντας λευκές γυναίκες και προχωρώντας μαζί τους σε σεξουαλικές επαφές.
Η αίτηση για άδεια προβολής από τη Δαμασκηνός – Μιχαηλίδης κατατέθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 1959. Ακολούθησε έντονη ανταλλαγή απόψεων στο εσωτερικό της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής που οδήγησε στην ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ της ταινίας. Στην ελληνική περίπτωση η συζήτηση δεν συμπεριέλαβε το φυλετικό ζήτημα που ήταν κομβικό σε άλλες χώρες και κυρίως στην Αμερική, αλλά επικεντρώθηκε αποκλειστικά σε θέματα ηθικής, βίας και παραβατικότητας. Βασικό επιχείρημα για την ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ήταν ότι η ταινία παρουσιάζει εξοργιστική «έκλυσιν των ηθών», «βασανισμούς αποτροπιαστικούς και εγκλήματα ειδεχθή» που την καθιστούσαν επιβλαβή για τη νεότητα:
«Η όλη πλοκή του έργου είναι ένα συνονθύλευμα εκδηλώσεων “διασκεδάσεως” των περί ων πρόκειται νέων, εις τας οποίας κυριαρχεί η ενστικτώδης και άνευ ουδενός ηθικού φραγμού απόλαυσις: κραιπάλη μέθης, αισθησιακά συμπλέγματα και τα συμπαρομαρτούντα. […] Σχεδόν καθ’ όλον το έργον προβάλλεται η παρέκκλισις από την ισορροπημένην και υγιά ζωήν […], χωρίς εκ παραλλήλου να διαφαίνεται εν αυτή στοιχείον ηθικής καθάρσεως».
Ο εκπρόσωπος της Αστυνομίας, μάλιστα, Αστυνομικός Διευθυντής Α’, παράθεσε μια λίστα με οκτώ επιλήψιμα σημεία, επικίνδυνα για τους νέους:
1. Η θανάτωση του νέγρου από τους λευκούς.
2. Το κρεμασμένο πτώμα στο δέντρο.
3. Η μεταφορά του νεκρού στο σπίτι στη συνοικία των νέγρων, η ρίψη εύφλεκτου υλικού πάνω του και η καύση της σορού.
4. Οι ακολασίες των λευκών νέων και νεαρών γυναικών.
5. Η λευκή κοπέλα που κολυμπά εντελώς γυμνή.
6. Οι «σκανδαλώδεις ερωτικαί περιπτύξεις» της λευκής κοπέλας με τον νέγρο καθώς κολυμπούν.
7. Τα παιχνίδια των έκφυλων λευκών νέων που περιλαμβάνουν μεγάλη κατανάλωση ποτού και βασανισμό με ηλεκτρικό ρεύμα.
8. Οι σκηνές στην έπαυλη στις οποίες διαδραματίζονται «ασχημίας» ανάμεσα στους έκλυτους νέους και νεανίδες, και ο νέγρος έρχεται σε σεξουαλική επαφή με μία λευκή κοπέλα – κατά τον λογοκριτή τη βιάζει – «χωρίς η ενέργεια του αύτη να προκαλεί κακήν εντύπωση εις αυτούς».
Η συζήτηση αναπαρήγαγε δεσπόζουσες εκείνη την εποχή αντιλήψεις για τον κινηματογράφο: την ευαλωτότητα του νεανικού ιδίως κοινού απέναντι στο κινηματογραφικό θέαμα, τον κίνδυνο εξοικείωσης των θεατών με την ανηθικότητα, τον μιμητισμό των νέων, όπως και την ευθύνη του κινηματογράφου για τη νεανική παραβατικότητα. Έτσι, σύμφωνα με σημείωμα μέλους της επιτροπής, που εφιστούσε την προσοχή στην αυξημένη εισαγωγή παρόμοιων ταινιών, διατυπωνόταν η άποψη ότι η παρακολούθησή τους
«δημιουργεί ένα συνεχή κεντρισμόν και προκαλεί ενστικτώδεις παρορμήσεις των θεατών. Επιφέρει τρόπον τινά εθισμόν σε αήθεις και νοσηράς εκδηλώσεις της ζωής […] προτρέπει εις μίμησιν των ανήθικων και αντικοινωνικών πράξεων […]. Ως εκ τούτου η ευθύνη της Επιτροπής είναι επηυξημένη, δεδομένου μάλιστα ότι η κατά τα τελευταία έτη εμφανιζομένη προϊούσα έκλυσις των ηθών της νεολαίας οφείλεται εν μέρει και εις την τάσιν μιας μερίδος των νέων να μιμούνται και να αντιγράφουν τους ήρωας των κακής ποιότητος κινηματογραφικών ταινιών».
Παρόλα αυτά, στις αρχές Απριλίου του 1964, η ταινία επανεξετάστηκε και η αναθεωρητική επιτροπή ενέκρινε τελικά την προβολή της με τον χαρακτηρισμό ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΗ δι’ ανηλίκους και με τις ακόλουθες περικοπές:
1. «Αι σκηναί του παιγνίου του ηλεκτρισμού επί διαφόρων νέων». Πρόκειται για μεγάλης διάρκειας σκηνή που απεικονίζει ομαδικό παιχνίδι των νέων που περιλαμβάνει βασανισμό με ηλεκτροσόκ. Σύμφωνα με τον δημιουργό της ταινίας ήταν μια έμμεση αναφορά στις βίαιες πρακτικές των γαλλικών στρατευμάτων στην Αλγερία.
2. «Της κολυμβήσεως εις την λίμνην των δύο νέων μέχρι της αποχωρήσεώς των από την καλύβην, ήτοι τα γυμνά στήθη της νέας».
Η Επιτροπή επίσης εξέφρασε την επιθυμία αλλαγής του τίτλου, χωρίς όμως να την επιβάλει.
Μαρία Χάλκου
Πηγές – Βιβλιογραφία
- ΓΑΚ – Κ.Υ., Αρχείο Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών, Αρχείο αδειών ξένων ταινιών.
- Whitney Strub (2007), “Black and White and Banned All Over: Race, Censorship and Obscenity in Postwar Memphis”, Journal of Social History, Volume 40, Number 3, pp. 685-715.
