ΤΥΦΛΑ ΝΑΧΗ Ο ΜΑΡΛΟΝ ΜΠΡΑΝΤΟ (Ορέστης Λάσκος,1963)

Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ελληνικές ταινίες

Αγγλικός τίτλος: Eat Your Heart Out, Marlon Brando
Σκηνοθεσία: Ορέστης Λάσκος,
Έτος α’ προβολής: 1964
Είδος: Κωμωδία
Παραγωγή: Κώστας Στράντζαλης
IMDb: https://www.imdb.com/title/tt0184969/

Λογοκριτικά περιστατικά

23-05-1963
Περικοπή διαλόγων του σεναρίου της ταινίας ΤΥΦΛΑ ΝΑΧΗ Ο ΜΑΡΛΟΝ ΜΠΡΑΝΤΟ (Ορέστης Λάσκος,1963)
Αιτιολογία: Ηθική | Χρηστά ήθη | Αγοραία γλώσσα
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές διαλόγων | Λογοκρισία σεναρίου | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία
04-09-1963
Περικοπή σκηνής της ταινίας ΤΥΦΛΑ ΝΑΧΗ Ο ΜΑΡΛΟΝ ΜΠΡΑΝΤΟ (Ορέστης Λάσκος,1963)
Αιτιολογία: Ηθική | Άσεμνο | Χρηστά ήθη
Χαρακτηρισμός: ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές σκηνών | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία
28-11-1967
Περικοπή σκηνών και τραγουδιού της ταινίας ΤΥΦΛΑ ΝΑΧΗ Ο ΜΑΡΛΟΝ ΜΠΡΑΝΤΟ (Ορέστης Λάσκος,1963)
Αιτιολογία: Πολιτική | Ανεπιθύμητο πρόσωπο | Ηθική | Άσεμνο | Χρηστά ήθη
Χαρακτηρισμός: ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές σκηνών | Λογοκρισία τραγουδιού | Θεσμική λογοκρισία | Κατασταλτική λογοκρισία
21-01-1969
Περικοπή σκηνών και τραγουδιού της ταινίας ΤΥΦΛΑ ΝΑΧΗ Ο ΜΑΡΛΟΝ ΜΠΡΑΝΤΟ (Ορέστης Λάσκος,1963)
Αιτιολογία: Πολιτική | Ανεπιθύμητο πρόσωπο | Ηθική | Άσεμνο | Χρηστά ήθη
Χαρακτηρισμός: ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΝ
Είδος λογοκρισίας: Περικοπές σκηνών | Λογοκρισία τραγουδιού | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία

Περιγραφή

Κωμωδία γύρω από τη συνωνυμία ενός υπαλλήλου (Θανάσης Βέγγος) και ενός διάσημου ποιητή (Κώστας Κακκαβάς), που ταξιδεύουν στον Πόρο. Η σύγχυση για την ταυτότητα του πολυαναμενόμενου ποιητή οδηγεί σε παρεξηγήσεις, με τον Βέγγο να γίνεται το αντικείμενο του πόθου όλων των γυναικών. Αρχικά, τον Μάιο του 1963, προκειμένου να λάβει άδεια λήψης σκηνών, έγιναν περιορισμένες περικοπές στο ομώνυμο σενάριο του Ναπολέοντα Ελευθερίου. Αφορούν τη διαγραφή από τους διαλόγους δύο σύντομων φράσεων με σεξουαλικό υπονοούμενο και απρεπή γλώσσα:

«Γυναικείο κρέας μου μυρίζει»

«Ούτε να με χέ…»

Η άδεια προβολής δόθηκε τον Σεπτέμβριο του 1963 με τον χαρακτηρισμό ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ δι’ ανηλίκους και την περικοπή:

«Σκηνή[ς] όπου η γεροντοκόρη πέφτει απάνω στον Βέγγο στο κρεββάτι του ξενοδοχείου».

Ωστόσο, παρά την τελική απαίτηση για μία μόνο περικοπή, μέλη της επιτροπής εισηγήθηκαν την επιπλέον αφαίρεση μιας σειράς άλλων επιλήψιμων σκηνών, ενδεικτικών της αντίληψής τους περί κοσμιότητας και χρηστών ηθών, χωρίς όμως οι προτάσεις τους να υιοθετηθούν. Αφορούν το φλερτ της καμαριέρας στον Βέγγο στο δωμάτιο του ξενοδοχείου, τη στιγμή που ο Βέγγος σε ένα δέντρο κάνει «κίνηση προς ούρησιν», τον «στηθόδεσμο» που κρέμεται πίσω από την πόρτα, και τη μούντζα στο τέλος καθώς ο Βέγγος αποχωρεί με το καράβι.

Στη δικτατορία η ταινία επανεξετάστηκε δύο φορές, τον Νοέμβριο του 1967 και τον Ιανουάριο του 1969. Χαρακτηρίστηκε εκ νέου ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ και εκτός από την ήδη λογοκριμένη σκηνή ζητήθηκε:

«Να περικοπή η σκηνή καθ’ ήν όμιλος κοριτσιών τραγουδά τη ΜΥΡΤΙΑ του Μ. Θεοδωράκη».

Πρόκειται για σύντομο στιγμιότυπο στο οποίο σε μια άμαξα μια παρέα κοριτσιών με τον Βέγγο τραγουδούν το γνωστό άσμα. Όπως έχει αναφερθεί αλλού – βλ. ΜΗΝ ΕΙΔΑΤΕ ΤΟΝ ΠΑΝΑΗ; (Ορέστης Λάσκος, 1962) – στη Χούντα τα τραγούδια του Θεοδωράκη αφαιρούνταν από τις ταινίες, ακόμα και αν αυτά ακούγονταν φευγαλέα και δεν ήταν πολιτικά. Ενδεικτική της θεωρούμενης επικινδυνότητας της μουσικής του Θεοδωράκη είναι η επιμονή του λογοκριτή να μην δοθεί η άδεια, αν προηγουμένως δεν παραδοθούν από τον παραγωγό στο υπουργείο Προεδρίας τα κομμάτια του φιλμ που περιέχουν το εν λόγω τραγούδι ώστε να βεβαιωθούν ότι δεν επρόκειτο να προστεθεί στην ταινία εκ των υστέρων.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι προσπεράστηκε από τους λογοκριτές, χωρίς να αφαιρεθεί, το σημείο που ο Βέγγος μουντζώνει, καθώς λίγες εβδομάδες αργότερα έγινε αντίστοιχη περικοπή σε μια άλλη ταινία του Βέγγου – βλ. ΣΧΟΛΗ ΓΙΑ ΣΩΦΕΡΙΝΕΣ (Κώστας Στράντζαλης, 1964) – παρόλο που σε αντίθεση με το ΤΥΦΛΑ ΝΑΧΗ Ο ΜΑΡΛΟΝ ΜΠΡΑΝΤΟ, εκεί η απρεπής χειρονομία εμφανίζεται από μακριά.

Μαρία Χάλκου

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • ΓΑΚ – Κ.Υ., Αρχείο Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών, Αρχείο αδειών ταινιών.

Εικόνες – Αρχειακό υλικό