ΚΙΕΡΙΟΝ (Δήμος Θέος, 1967)

Κατηγορία: Κινηματογράφος > Ελληνικές ταινίες

Αγγλικός τίτλος: Kierion
Σκηνοθεσία: Δήμος Θέος
Έτος παραγωγής: 1967
Είδος: Νεονουάρ | Πολιτική | Δράμα
Παραγωγή: Δήμος Θέος | Γιώργος Παπαλιός
IMDb: https://www.imdb.com/title/tt0063182/

Λογοκριτικά περιστατικά

12-03-1969
Απαγόρευση της ταινίας ΚΙΕΡΙΟΝ (Δήμος Θέος, 1967)
Αιτιολογία: Πολιτική
Είδος λογοκρισίας: Απαγόρευση | Θεσμική λογοκρισία | Προληπτική λογοκρισία

Περιγραφή

Το ΚΙΕΡΙΟΝ είναι εμβληματική ταινία του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου, αφετηριακή του στιγμή, αλλά και μοναδική συγκέντρωση των εκκολαπτόμενων τότε σκηνοθετών του, καθώς στους συντελεστές, αλλά και σε κεντρικούς ή περιφερειακούς ρόλους, εμφανίζονται πολλοί από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του: Θεόδωρος Αγγελόπουλος, Κώστας Σφήκας, Σταύρος Τορνές, Τώνια Μαρκετάκη, Παντελής Βούλγαρης, Κώστας Φέρρης, Νίκος Νικολαΐδης, κ.ά. Πρόκειται για πολιτική ταινία που υιοθετεί τις αφηγηματικές και αισθητικές συμβάσεις του ευρωπαϊκού νεονουάρ για να αφηγηθεί μια σκοτεινή ιστορία εγκλήματος και κατασκευής ενόχων, παραπέμποντας έμμεσα στην Υπόθεση Πολκ. Η πλοκή περιστρέφεται γύρω από την αδιέξοδη προσπάθεια ενός δημοσιογράφου (Ανέστης Βλάχος) – αφού προηγούμενα έχει ανακριθεί και βασανιστεί ως ύποπτος –, να εξιχνιάσει τη δολοφονία ενός αμερικανού συναδέλφου του που είχε ταξιδέψει την Ελλάδα ερευνώντας τη διαπλοκή της πολιτικής με τα πετρελαϊκά καρτέλ. Η αστυνομία συλλαμβάνει ως ένοχο έναν αθώο αριστερό φοιτητή, που αργότερα θα βρεθεί νεκρός στο κελί του, και οι παρακρατικοί εκπαραθυρώνουν τη βασική μάρτυρα. Η ταινία απεικονίζει το τεταμένο πολιτικό κλίμα της εποχής, τις μαζικές διαδηλώσεις και την άνοδο του φοιτητικού κινήματος, ενώ επιτίθεται στο μετεμφυλιακό κράτος της Δεξιάς, στην αστυνομική και παρακρατική βία, στη διαφθορά των λειτουργών της δικαιοσύνης, στην παρέμβαση του αμερικανικού παράγοντα στα εσωτερικά της Ελλάδας και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.

Σύμφωνα με τη μαρτυρία του ίδιου του σκηνοθέτη, τα γυρίσματα ξεκίνησαν λίγο πριν τη Δικτατορία με μια άδεια λήψης σκηνών που αποκτήθηκε για ένα πλαστό σενάριο, ενώ μετά το πραξικόπημα συνεχίστηκαν παράνομα. Αργότερα ο Θέος διέφυγε στο εξωτερικό, παίρνοντας μαζί του τα κινηματογραφημένα υλικά και παρουσιάζοντας μια πρώτη εκδοχή της ταινίας στο Φεστιβάλ της Βενετίας το 1968. Τον Μάρτιο του 1969, μετά από σχετική αίτηση στη λογοκρισία το ΚΙΕΡΙΟΝ ΑΠΑΓΟΡΕΥΤΗΚΕ, για να παιχτεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα – ξαναμονταρισμένο και με καινούρια ηχητική μπάντα – μόλις τον πρώτο χρόνο της Μεταπολίτευσης, στο 15ο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη. Ο ερχομός της Χούντας και η ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ που υπέστη η ταινία ουσιαστικά καθυστέρησαν επί εφτά χρόνια την προβολή της ανακόπτοντας την ορμή της θεματικής και καλλιτεχνικής ανανέωσης που εισηγήθηκε και εμποδίζοντάς την να παίξει τον διαμορφωτικό ρόλο που της αντιστοιχούσε.

Μαρία Χάλκου

Πηγές – Βιβλιογραφία

  • ΓΑΚ – Κ.Υ., Αρχείο Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών, Αρχείο αδειών ταινιών.
  • Chalkou Maria (2022), «A Dark Intrigue of Murder: Kierion (1967-74) and Reconstruction (1970) or Film Noir as Politics» στο Anna Poupou, Nikitas Fessas και Maria Chalkou (επιμ.), Greek film noir, Edinburgh: Edinburgh University Press.
  • Συνέντευξη Δήμου Θέου στη Μαρία Χάλκου (2004).

Εικόνες – Αρχειακό υλικό